Η Mirjana Φιλίποβιτς δεν μπορεί ακόμα να ξεχάσει, ότι ο φίλος της σκοτώθηκε από έκρηξη ναρκών στην Κροατία και εκείνη τραυματίστηκε σοβαρά στο δεξί της πόδι και μάλιστα η έκρηξη συνέβη σε έναν τομέα που υποτίθεται ότι ήταν αποναρκοθετημένος. Τώρα οι επιστήμονες θέλοντας να αποτρέψουν τέτοια ατυχήματα, εκπαιδεύουν μέλισσες ταΐζοντας τις ζάχαρη με εκρηκτικά, ώστε να τους οδηγούν στην ανίχνευση των ναρκών.
Όταν η Κροατία ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση την 1η Ιουλίου, εκτός από τα πανέμορφα τοπία της, την γαλαζοπράσινη θάλασσα της Αδριατικής, τις ορεινές λίμνες και τα καταπράσινα δάση, θα φέρει επίσης και πολλά ναρκοπέδια. Περίπου 750 τετραγωνικά χιλιόμετρα (466 τετραγωνικά μίλια), είναι γεμάτα με νάρκες από τους Βαλκανικούς πολέμους της δεκαετίας του 1990.
Ο Nikola Kezic, ειδικός στη συμπεριφορά των μελισσών, μαζί με μια ομάδα νέων ερευνητών περιέγραψε στο time την ιδέα για το πείραμα: Οι μέλισσες έχουν μια τέλεια αίσθηση της όσφρησης που μπορεί να ανιχνεύσει γρήγορα το άρωμα των εκρηκτικών. Έχουν εκπαιδευτεί για να εντοπίσουν την τροφή τους με το άρωμα της TNT.
«Βασικό συμπέρασμα μας είναι ότι οι μέλισσες μπορούν να ανιχνεύσουν με σαφήνεια αυτό που θέλουμε, δηλαδή τις νάρκες”, δήλωσε ο Kezic, ο οποίος ηγείται ενός προγράμματος πολλών εκατομμυρίων ευρώ, που ονομάζεται “Tiramisu,” που χρηματοδοτείται από την ΕΕ για την ανίχνευση ναρκών. Βέβαια είναι εύκολο να εκπαιδεύσεις μια μέλισσα, αλλά το πράγμα δυσκολεύει όταν γίνονται χιλιάδες.