Σε ένα δωμάτιο κάπου στην Κομπιένη ήταν συγκεντρωμένοι οι ισχυρότεροι άνδρες της Γαλλίας, ίσως και της Δύσης, εκείνη την εποχή. Ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, ο πρωθυπουργός με τον υπουργό του επί των στρατιωτικών και έξι στρατηγοί κάθονται πάνω από ένα χάρτη και ακούν το σχέδιο του στρατηγού Νιβέλ, τον άνθρωπο που είχε υπό τις διαταγές του 3 εκατομμύρια στρατιώτες έτοιμους για την μεγάλη επίθεση.
Στα τέλη του 1916 ο Νιβέλ ανέλαβε την αρχηγία όλων των στρατιών των Γάλλων και Βρετανών στο Δυτικό μέτωπο σε μια εποχή που οι Γάλλοι είχαν κουραστεί από τα ποντίκια και την στασιμότητα των χαρακωμάτων. Ο Νιβέλ πάντα φώναζε για αστραπιαίες επιθέσεις και εξόντωση του εχθρού και τώρα ήταν η μεγάλη του ευκαιρία να πείσει πολιτικούς ιθύνοντες και συναδέλφους για την ορθότητα των σκέψεών του. Στο δωμάτιο επικράτησε από μουγκαμάρα μέχρι και δυσπιστία για τα σχέδια του Νιβέλ. Τον τελευταίο λόγο όμως είχε ο πρώτος άνδρας του γαλλικού Έθνους, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας: «Στρατηγέ η επίθεση θα γίνει, έχετε την στήριξή μας».
Και όντως έγινε. Από το πρωί της 9ης Απριλίου του 1917 τα γαλλικά πυροβόλα άρχισαν να κονιορτοποιούν ανθρώπους, χώμα και συρματοπλέγματα στα γερμανικά χαρακώματα. Όταν νόμισαν ότι κάναν τη δουλειά τους σταμάτησαν, άρχισε 1,2 εκατομμύρια στρατιώτες να χύνονται προς τις γερμανικές θέσεις. Η επίθεση κράτησε σχεδόν μήνα και το αποτέλεσμα ήταν συγκλονιστικό: 187,000 απώλειες! Αντί να κάνουν τους Γερμανούς να τρέχουν και να φέρουν τον πόλεμο πιο κοντά στο τέλος του, οι Γάλλοι ανώτατοι αξιωματικοί, μετέτρεψαν την επίθεση σε μηχανή του κιμά για τόσους Γάλλους. Μετά την τελευταία αυτή κακοσχεδιασμένη επίθεση ο 1 στους 20 άρρενες Γάλλους θα έχανε την ζωή του στον πόλεμο.
Ένα τάγμα έχασε τους 400 από τους 600 άνδρες και παρόλα αυτά το διέταξαν να συνεχίσει να μάχεται. Παράνοια. Οι Γάλλοι στρατιώτες άρχισαν να αντιδρούν. «Κάτω ο πόλεμος, δεν κάνουμε βήμα». Η αλήθεια είναι ότι δεν ξεσηκώνονταν τόσο ενάντια στους αξιωματικούς τους απλά οι άνθρωποι είχαν τρομοκρατηθεί από τις άσκοπες αιματηρές επιθέσεις. Τότε άρχισαν να γίνονται οι πρώτες συλλήψεις υποτίθεται στασιαστών οι οποίες όμως δεν στηρίζονταν σε καμία κατηγορία. Τσιμπούσαν από το τσούρμο στρατιώτες στην τύχη, μερικές φορές επειδή απλά δεν άρεσε η φάτσα τους στέλνοντάς τους στα επιτόπια στρατοδικεία.
Ο συνήγορος των πρώτων αυτών «ενόχων» δεν είχε καν χρόνο να φτιάξει μια αξιοπρεπή υπερασπιστική γραμμή για τους «πελάτες» του ενώ δεν γνώριζε καν τα ονόματά τους. Έτσι όπως ήταν απηυδισμένος και αηδιασμένος από την δικαστική προχειρότητα παρακάλεσε τους δικαστές για επιείκεια. Η απάντηση του προέδρου του δικαστηρίου θα δικαιολογούσε ακόμα και τον πιο ηλίθιο δικηγόρο να αποτύχει να σώσει τους πελάτες του: «Στο σημείο που φτάσαμε, δέκα και είκοσι άνδρες περισσότεροι ή λιγότεροι δεν λογαριάζονται πια». Σε εκείνο το στρατοδικείο, ενδεικτικά, πέντε κατηγορούμενοι στήθηκαν στον τοίχο και εφτά στάλθηκαν σε καταναγκαστικά έργα. Η Κυβέρνηση είχε εγχωρήσει το αποκλειστικό δικαίωμα απονομής χάριτος μόνο στον στρατάρχη μειώνοντας τραγικά τις πιθανότητες να σωθούν οι δύστυχοι φαντάροι. Σε μια άλλη μονάδα ένας στρατηγός διέταξε τους διοικητές τεσσάρων λόχων να υποδείξουν ο καθένας πέντε άνδρες των μονάδων του για υποδειγματική τιμωρία ανεξαρτήτως αν έφταιγαν λιγότερο ή περισσότερο.
Ο Νιβέλ, είχε ήδη αντικατασταθεί από τον Στρατάρχη Πεταίν που ήταν και ο υπεύθυνος αυτών των μαζικών εκτελέσεων Γάλλων στρατιωτών. Τελικά αυτό το νέο ένστολο κελεπούρι κατάφερε να επιβάλλει την πειθαρχία στον στρατό εκτελώντας για παραδειγματισμό μερικούς άγνωστους φαντάρους. Ας μην κουραζόμαστε με στατιστικές.
Μια ιδέα θα ήταν ίσως να κοιτάξει κανείς τα ονόματα εκείνων των «μεγάλων» και ένδοξων εγκεφάλων που βρίσκονταν σε εκείνο το δωμάτιο στην Κομπιένη και δείχνανε με το δάχτυλο το σημείο εκείνο του χάρτη που θα στέλνανε τόσα αθώα παιδιά να γίνουν ένα με το χώμα. Κακή επίθεση, άθλια απονομή δικαιοσύνης.
