Η ιστορία που ακολουθεί δεν προέρχεται από κάποιο παιδικό βιβλίο παραμυθιών ούτε από τη φαντασία γιαγιάδων των περασμένων αιώνων. Αποτελεί επίσημη αναφορά του Βενετού προβλεπτή της Κεφαλονιάς Φαντίνο Μαλιπιέρο προς τον δόγη της Βενετίας, το Μάιο του 1509. Σύμφωνα λοιπόν με το περιεχόμενο αυτού του εγγράφου, οι κάτοικοι της περιοχής Ανεμοδούρι, στις δυτικές πλαγιές του όρους Αίνου, στην Κεφαλονιά, αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα εξαιτίας ενός μυστηριώδους και επικίνδυνου πλάσματος. Ο Μαλιπιέρο αναφέρεται σε αυτό με τη λέξη «δράκων» ο οποίος είχε μήκος 12 και περίμετρο 3 μέτρα περίπου και σε κάθε πλευρό έφερε μια μικρή πτέρυγα. Το λημέρι του ήταν ένα δάσος στο Ανεμοδούρι όπου βρισκόταν μια εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Αυτός λοιπόν ο «δράκος» είχε σκοτώσει πολλούς ανθρώπους, σύμφωνα πάντα με τα λεγόμενα του Βενετού προβλεπτή. Οι προσπάθειες εξουδετέρωσής του από τους κατοίκους απέβησαν όλες άκαρπες. Ο κόσμος έπαψε να πηγαίνει στο δάσος, κλείστηκε στα σπίτια του και η εκκλησία του Αγίου Νικολάου εγκαταλείφθηκε.
Απελπισμένοι οι κάτοικοι του Ανεμοδουρίου έστειλαν αντιπροσώπους στο κάστρο του Αγίου Γεωργίου, πρωτεύουσα του νησιού εκείνη την εποχή, οι οποίοι παρουσιάστηκαν μπροστά στον Μαλιπιέρο και ζήτησαν τη βοήθειά του. Ο Βενετός προβλεπτής ανακοίνωσε ότι όποιοι εθελοντές σκότωναν το τεράστιο ερπετό θα ανταμείβονταν με την παραχώρηση μεγάλων εκτάσεων γης. Στην έκκληση του Μαλιπιέρο απάντησαν δύο αδέρφια: ο Ιάκωβος και ο Βερνάρδος Μπρεσσάνι (Brescani στο πρωτότυπο). Ο ένας εξοπλίστηκε με μια μεγάλη μάχαιρα και ο άλλος με ένα τσεκούρι. Η διοίκηση έδωσε στους εθελοντές σιδερένιους θώρακες, τμήματα πανοπλίας για τα μπράτσα και περικεφαλαίες με προσωπίδα. Οι Μπρεσσάνι συνάντησαν τον «δράκο», πάλεψαν μαζί του και κατάφεραν να τον σκοτώσουν, χτυπώντας τον με το τσεκούρι και καρφώνοντάς τη μάχαιρα στο στόμα του. Ο προβλεπτής τήρησε την υπόσχεσή του και τα δύο αδέρφια έγιναν κύριοι μιας πολύ μεγάλης έκτασης στην περιοχή του Αγίου Νικολάου.
Ο κάθε λογικός αναγνώστης θα παρέκαμπτε αυτήν την ιστορία ως ένα απλοϊκό βενετσιάνικο παραμύθι. Πρόκειται όμως για κρατικό έγγραφο βενετού αξιωματούχου προς τον ανώτατο άρχοντα του κράτους. Επίσης είναι γνωστό ότι η Βενετία φημιζόταν για τη σχολαστική γραφειοκρατία της και την τήρηση λεπτομερών λογαριασμών και αναφορών για σημαντικά θέματα. Σε ένα τέτοιο οργανωτικό πλαίσιο τι θέση μπορεί να έχει ένα παραμύθι; Ας προσπαθήσουμε να δώσουμε κάποια λογική εξήγηση.
Η λέξη «δράκος» (draco στα λατινικά) δεν σημαίνει απαραίτητα το γνωστό μυθολογικό πλάσμα, αλλά γενικά κάθε μεγάλο ερπετό, των φιδιών συμπεριλαμβανομένων. Αυτός ίσως είναι ένας πυρήνας αλήθειας γύρω από τον οποίον δημιουργήθηκε ένα μυθολογικό περίβλημα. Οι Μπρεσσάνι σκότωσαν απλώς ένα φίδι. Πώς όμως εξηγούνται οι μεγάλες διαστάσεις του; Οι αριθμοί που δίνει ο Μαλιπιέρο είναι σίγουρα μεγαλοποιημένοι, αλλά αποτελούν μαρτυρία ότι το φίδι ήταν όντως τεράστιο. Τέτοια είδη δεν απαντώνται στην μεσογειακή πανίδα.
Τα Επτάνησα εκείνη την εποχή ήταν διαμετακομιστικός σταθμός του θαλάσσιου εμπορίου στη Μεσόγειο. Ίσως κάποιο ευρωπαϊκό πλοίο, επιστρέφοντας από χώρα της Αφρικής ή της Ασίας, προσάραξε στην Κεφαλονιά μεταφέροντας στα αμπάρια του το νεογνό ενός βόα ή ενός πύθωνα που είχε εισχωρήσει κρυφά εκεί. Το φιδάκι αυτό μεγαλώνοντας στα δάση του νησιού έγινε ο «δράκος του Αίνου».
Πώς όμως εξηγούνται οι πτέρυγες του ερπετού στα πλευρά του; Μήπως είναι απλώς μια προσθήκη του Μαλιπιέρο για εντυπωσιασμό; Μήπως τελικά όλο το περιστατικό είναι μια προσθήκη του προβλεπτή και τίποτε άλλο; Σύμφωνα με τη τελευταία εξήγηση που επιχειρούμε οι αδερφοί Μπρεσσάνι ήταν «βύσματα» της εποχής, ευνοούμενοι του Μαλιπιέρο. Ο προβλεπτής ήθελε να τους παραχωρήσει κάποιες εκτάσεις, αλλά η βενετσιάνικη γραφειοκρατία τον υποχρέωνε να βρει κάποια δικαιολογία για αυτή τη δωρεά. Έτσι επινόησε την ιστορία της «δρακοκτονίας». Αφελής ιδέα. Ίσως γελοία. Αλλά μην ξεχνάμε ότι εκείνη την εποχή οι ναυτικοί απέφευγαν συγκεκριμένες περιοχές του χάρτη πιστεύοντας ειλικρινά ότι εκεί υπάρχουν δράκοι.
Το ιστορικό υλικό είναι από το συλλογικό έργο που επιμελήθηκε ο Νικόλαος Δ. Τζουγανάτος με τίτλο “ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ”, εκδόσεις του συλλόγου “ΛΕΙΒΑΘΩ” Κεφαλονιάς 1996.
