Κρατούμενοι στις φυλακές της Φινλανδίας εργάζονται σε πρόγραμμα της εταιρίας start-up Metroc, και εκπαιδεύουν την τεχνητή νοημοσύνη
Η απόφαση της Metroc να χρησιμοποιήσει κρατούμενους για εργασία στη φυλακή έχει διάφορες πτυχές. Από τη μια πλευρά, προσφέρει στην εταιρεία πρόσβαση σε φθηνούς εργάτες με γνώση της γλώσσας, και τους δίνει μια ευκαιρία για απασχόληση και εκπαίδευση. Ενώ, οι κρατούμενοι προετοιμάζονται για την επανένταξη τους στην αγορά εργασίας. Αυτό υποστηρίζουν οι υποστηρικτές του προγράμματος
Ωστόσο, η χρήση κρατουμένων για την εκπαίδευση της τεχνητής νοημοσύνης έχει προκαλέσει ανησυχίες και παραλληλισμούς με χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίες. Αυτή η σύγκριση αναδεικνύει τις πολύπλοκες ηθικές και κοινωνικές πτυχές που συνοδεύουν αυτού του είδους προγράμματα.
Η υποστήριξη που έχει λάβει το έργο στη Φινλανδία μπορεί να αντανακλά την ιδιαίτερη κοινωνική και πολιτική συγκυρία στη χώρα. Ενώ η αποδοχή ή μη απέναντι σε τέτοιου είδους προγράμματα μπορεί να διαφέρει σημαντικά από χώρα σε χώρα, και έχει να κάνει με τις εκάστοτε κοινωνικές αξίες, νοοτροπίες και νομικά πλαίσια.
Τι κάνουν οι κρατούμενοι
Η διαδικασία λειτουργεί απλά: οι κρατούμενοι συμμετέχουν σε τρίωρες βάρδιες όπου αξιολογούν και αναλύουν κείμενα που εμφανίζονται στον φορητό υπολογιστή τους. Οι ερωτήσεις που τους θέτει η μηχανή αφορούν το περιεχόμενο που διαβάζουν, βοηθώντας έτσι το μοντέλο της Metroc να κατανοήσει τη γλώσσα και τα περιεχόμενα.
Σε όλο τον κόσμο, εκατομμύρια αποκαλούμενοι «clickworkers» εκπαιδεύουν μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, διδάσκοντας στις μηχανές τη διαφορά μεταξύ πεζών και φοίνικες ή ποιος συνδυασμός λέξεων περιγράφει τη βία ή τη σεξουαλική κακοποίηση.
Συνήθως αυτοί οι εργαζόμενοι βρίσκονται στον παγκόσμιο νότο, όπου οι μισθοί είναι φθηνοί σύμφωνα με το wired. Το OpenAI, για παράδειγμα, χρησιμοποιεί μια εταιρεία εξωτερικής ανάθεσης που απασχολεί clickworkers στην Κένυα, την Ουγκάντα και την Ινδία.
Αυτή η συμφωνία λειτουργεί για αμερικανικές εταιρείες, που δραστηριοποιούνται στην πιο ευρέως ομιλούμενη γλώσσα στον κόσμο, τα αγγλικά. Αλλά δεν υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στον παγκόσμιο νότο που μιλούν φινλανδικά.
Η εργασία στον ψηφιακό χώρο μπορεί να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο για την επανένταξη κρατουμένων, βοηθώντας τους να αποκτήσουν δεξιότητες που είναι αξιοποιήσιμες και ζωτικές στη σύγχρονη κοινωνία.
Στην προκειμένη περίπτωση, η Φινλανδία υιοθετεί μια διαφορετική προσέγγιση σε σχέση με άλλες χώρες που εκπαιδεύουν clickworkers σε περιοχές με φθηνότερο εργατικό δυναμικό.
Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία, πέρα από την παροχή οικονομικού κέρδους, φέρνει το πλεονέκτημα της επαγγελματικής εκπαίδευσης σε ένα περιβάλλον που συχνά αντιμετωπίζει δυσκολίες στην επανένταξη των κρατουμένων.
Όμως η χρήση των κρατουμένων για εργασία στην επισήμανση δεδομένων στις φυλακές είναι ένα θέμα με πολλές πτυχές. Από τη μία πλευρά, υπάρχει η ιδέα της εκπαίδευσης και απόκτησης δεξιοτήτων που μπορούν να βοηθήσουν τους κρατούμενους να έχουν περισσότερες επιλογές για απασχόληση μετά τη φυλάκιση.
Από την άλλη, υπάρχουν ανησυχίες για το αν αυτού του είδους η εργασία είναι εκμετάλλευση φθηνού εργατικού δυναμικού και αν μπορεί να παράσχει πραγματικά δεξιότητες που μπορούν να μεταφερθούν στην αγορά εργασίας.
Η επισήμανση δεδομένων είναι μια εργασία που απαιτεί συχνά εξειδικευμένες δεξιότητες και ακρίβεια, και η συμμετοχή σε αυτήν μπορεί να είναι εκπαιδευτική. Εντούτοις, η αποτελεσματικότητα της ως προς την επανένταξη των κρατουμένων στην κοινωνία είναι ακόμα υπό αμφισβήτηση.
Η αντίσταση έναντι αυτού του μοντέλου εργασίας εστιάζεται συχνά στον κίνδυνο της εκμετάλλευσης και στο ενδεχόμενο να δημιουργηθεί ένα σύστημα όπου οι κρατούμενοι προσφέρονται ως φθηνό εργατικό δυναμικό.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι απόψεις σχετικά με αυτό το θέμα διίστανται, και ορισμένοι το βλέπουν ως μια ευκαιρία για επανένταξη και κατάρτιση, ενώ άλλοι το θεωρούν ως ένα ανησυχητικό παράδειγμα εκμετάλλευσης.