Πολλοί από εμάς, έχουμε μάθει να κρύβουμε τα αρνητικά μας συναισθήματα, προσπαθώντας με αυτό τον τρόπο είτε να τα ξεπεράσουμε είτε να μη «χαλάσουμε» την κοινωνική μας εικόνα- την εικόνα του «δυνατού» ή του «ευδιάθετου» που οι άλλοι έχουν για μας. Η στάση μας αυτή, ωστόσο, πόσο ωφέλιμη είναι για μας και τη ψυχική μας υγεία;
Τα συναισθήματα αποτελούν τον τρόπο που επιλέγει το σώμα μας για να μας ειδοποιήσει σχετικά με την πορεία των κοινωνικών καταστάσεων. Αποτελούν τη φυσική αντίδραση αποκωδικοποίησης των φαινομένων της ζωής μας και έχουν μια ενέργεια, η οποία αν δεν εκφρασθεί ή δεν ελευθερωθεί, εγκλωβίζεται στο σώμα μας, με αποτέλεσμα να παράγονται άλλα δυσάρεστα συναισθήματα (όπως γενικευμένο άγχος ή απροσδιόριστη δυσφορία) ή ακόμη συχνότερα να εμφανίζονται σωματικά συμπτώματα (όπως μυϊκοί πόνοι, ημικρανίες, στομαχόπονος) χωρίς ιατρική βάση- τα λεγόμενα ψυχοσωματικά συμπτώματα.
Όλα αυτά συμβαίνουν γιατί για κάποιο λόγο- ο οποίος μπορεί να είναι διαφορετικός για τον καθένα- φοβόμαστε όχι μόνο τη δημόσια έκθεση μας στα αρνητικά μας συναισθήματα, αλλά και την ιδιωτική μας έκθεση. Έτσι, πολύ συχνά ενώ είμαστε μόνοι μας, αισθανόμενοι θλίψη ή απογοήτευση, θα καταφύγουμε αμέσως στην τηλεόραση, στο φαγητό, στο internet ή σε όποια άλλη ενασχόληση, χωρίς να αφιερώσουμε ούτε ένα δευτερόλεπτο παραπάνω στην κατανόηση του εσωτερικού μας κόσμου. Μοιάζει σαν να προσπαθούμε να βρούμε το «μαγικό κουμπί» που θα αλλάξει αμέσως το συναίσθημα μας. Ακόμη, μοιάζει σαν να μην επιτρέπουμε στον εαυτό μας να πληγωθεί, παρόλο που η πραγματικότητα είναι ότι είμαστε ήδη πληγωμένοι – είτε θέλουμε να το αποδεχτούμε είτε όχι. Πιο απλά, δεν αφήνουμε χώρο για το αρνητικό, εφόσον φοβόμαστε πως αν του δώσουμε χώρο, τότε αυτό θα μας συνθλίψει.
Η πραγματικότητα, όμως, απέχει πολύ από τη δική μας προβολή στο μέλλον. Δηλαδή, ακόμη κι αν νομίζουμε πως πάντα θα νιώθουμε τόσο άσχημα ή ότι όσο πιο πολύ ασχολούμαστε με τα αρνητικά μας συναισθήματα, τόσο αυτά θα εντείνονται, η πραγματικότητα είναι ότι τα συναισθήματα, από μόνα τους, δεν μπορούν να διαρκέσουν πάρα πολύ. Υπόκεινται στη λογική της καμπύλης, που σημαίνει πως μόλις φτάσουν στο υψηλότερο σημείο αρχίζουν να υποχωρούν. Βέβαια, κάθε συναίσθημα ανάλογα και με την κατάσταση προέλευσης του (την κατάσταση που το πυροδότησε, την προσωπικότητα και την ιστορία του ατόμου που το βιώνει) «χρειάζεται το δικό του χρόνο για να αρχίσει να υποχωρεί».
Αυτό που, στην πράξη, συμβαίνει και μας μοιάζει ότι τα συναισθήματα μας διαρκούν περισσότερο από τη λογική της καμπύλης, είναι ότι επενδύουμε σε αυτά με λανθασμένο τρόπο. Πιο συγκεκριμένα, ο φόβος μας, οι αρνητικές μας σκέψεις και οι συμπεριφορές αποφυγής μας ως προς αυτά, εμποδίζουν τη φυσική πορεία της καμπύλης των συναισθημάτων και ανοίγουν καινούργιους φαύλους κύκλους αρνητικών σκέψεων και συναισθημάτων. Έτσι, εγκλωβιζόμαστε στη συνεχή εμφάνιση των τελευταίων και κατ’ επέκταση στην έναρξη διαφορών ψυχικών διαταραχών.
Είναι σημαντικό, λοιπόν, να σταματήσουμε να φοβόμαστε τα αρνητικά μας συναισθήματα και να δεχτούμε το βίωμα μας, χωρίς να προσπαθούμε αυτόματα να το αλλάξουμε. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως τα συναισθήματα, αν τους το επιτρέψουμε, ακολουθούν τη λογική της καμπύλης και έτσι δεν μπορούν να αποτελέσουν πραγματικό κίνδυνο για μας, όσο κι αν παροδικά μας πονέσουν.
Τέλος, είναι σημαντικό να αρχίσουμε να λέμε στον εαυτό μας ότι «είναι εντάξει που νιώθει με τον τρόπο που νιώθει, ακόμη κι όταν αυτός είναι δυσάρεστος». Έτσι, θα τον ενθαρρύνουμε να έρθει σε επαφή με τις βαθύτερες ανάγκες και επιθυμίες του (οι οποίες συχνά κρύβονται μέσα στα συναισθήματα μας) και να προχωρήσει σταδιακά σε ουσιαστικές αλλαγές για τη ζωή του (σε αλλαγές που θα οδηγήσουν στην εκπλήρωση των αναγκών και επιθυμιών του). Γιατί τα συναισθήματα μας δεν είναι τίποτε άλλο παρά σήματα στο δρόμο μας.
Καλή συνέχεια
