Είναι γνωστό πως ζούμε σε μία εποχή στην οποία το διαδίκτυο και οι υπηρεσίες του παίζουν καθοριστικό ρόλο στη ζωή μας. Οι περισσότεροι από εμάς περνάμε αρκετές ώρες κάθε μέρα μπροστά στον υπολογιστή και μέσα στο διαδίκτυο. Άλλοτε για δουλειά, άλλοτε για ενημέρωση, άλλοτε για διασκέδαση κι άλλοτε για επικοινωνία. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει πως ο κόσμος του διαδικτύου έχει εισβάλει για τα καλά στην καθημερινότητά μας. Αυτό, όπως είναι φυσικό, έχει τα θετικά και τα αρνητικά του, τα οποία όμως δε θα αναλυθούν εδώ. Σκοπός του συγκεκριμένου άρθρου είναι μια ενδοσκόπηση του φαινομένου που ονομάζεται chatroom…! Όπως πιθανότατα καταλάβατε, αναφέρομαι στα διαδικτυακά δωμάτια επικοινωνίας στα οποία μπορεί να μπει κάθε χρήστης που επιθυμεί να συνομιλήσει με αγνώστους απ’ όλο τον κόσμο.
Έχοντας και η ίδια περάσει αρκετό χρόνο στα chat, θέλησα να τα ερευνήσω και να γράψω ένα άρθρο που θα αναφέρει τους λόγους για τους οποίους μπαίνουμε σ’ αυτά, τί μας προσφέρουν, γιατί περνάμε ώρες ολόκληρες κουβεντιάζοντας με αγνώστους και τί μας κάνει να επιστρέφουμε σ’ αυτά. Μπαίνοντας κανείς σε ένα chat, θα συναντήσει ανθρώπους όλων των ειδών, των ηλικιών, των ιδεολογιών ακόμα και όλων των πολιτικών πεποιθήσεων. Ο καθένας βρίσκεται εκεί για διαφορετικούς λόγους και χρησιμοποιεί τα chatrooms για να καλύψει τα δικά του κενά. Ρωτώντας αρκετά άτομα κατέληξα στο συμπέρασμα πως τα χρησιμοποιούμε για διάφορους λόγους οι οποίοι δεν είναι πάντα ξεκάθαροι και επιφανειακοί. Πήρα πολλές απαντήσεις, άλλες αρκετά κοινότυπες κι άλλες που πραγματικά με εξέπληξαν και ποτέ δεν είχα σκεφτεί. Τις παραθέτω λοιπόν στη συνέχεια.
Μελετώντας τις απαντήσεις της μικρής μου έρευνας, πρόσεξα πως ο πιο γνωστός λόγος για τον οποίο μπαίνει κανείς σε ένα chat είναι το ότι δεν έχει κάτι καλύτερο να κάνει! Μεγάλο μέρος των χρηστών απάντησε πως καθημερινά έχει κενές ώρες, τις οποίες καλύπτει μιλώντας με άγνωστα πρόσωπα σε διαδικτυακούς χώρους. Η γνωστή σε όλους μας «βαρεμάρα» είναι ο κύριος παράγοντας, ο οποίος οδηγεί πλήθος κόσμου να κάνει chat! Άλλοι παρουσιάζουν έλλειψη ενδιαφερόντων, άλλοι δεν έχουν τα χρήματα για να ασχοληθούν με δραστηριότητες που είχαν στο παρελθόν κι άλλοι ομολόγησαν πως απλά περνούν την ώρα τους μην έχοντας κάτι καλύτερο κατά νου.
Άλλη μια απάντηση που μου δόθηκε αρκετές φορές είναι, πως οι περισσότεροι «chatάρουν» είτε για να κάνουν πλάκα με τους άλλους χρήστες, είτε για χαλαρή κουβεντούλα και πειράγματα, είτε ακόμα και για να ξεχάσουν τα καθημερινά προβλήματα και τις στεναχώριες. Ας μη ξεχνάμε πως το chat είναι ένας χώρος στον οποίο ο καθένας μπορεί να διατηρήσει την ανωνυμία του. Επικοινωνεί με παντελώς άγνωστα πρόσωπα κι αυτό του επιτρέπει να είναι ο εαυτός του χωρίς περιορισμούς. Μπορεί, λοιπόν, έτσι να κουβεντιάσει για το οτιδήποτε δεν τολμά στη καθημερινή του ζωή. Είτε προσωπικά του προβλήματα, είτε διάφορα θέματα ταμπού, όπως το σεξ και οι σεξουαλικές προτιμήσεις, ακόμα και για να δημιουργήσει για τον εαυτό του μια εικόνα η οποία δεν ανταποκρίνεται σε αυτή που έχουν οι άνθρωποι που τον περιβάλλουν στον πραγματικό κόσμο. Πολλά ευαίσθητα και ντροπαλά άτομα απελευθερώνονται στα chatrooms και άλλοτε μιλούν ανοιχτά και με αυτοπεποίθηση, κάτι που δε κάνουν στη πραγματική ζωή, κι άλλοτε βγάζουν μια πιο επιθετική πλευρά η οποία δεν είναι κομμάτι του πραγματικού τους χαρακτήρα και λειτουργεί ως αμυντικός μηχανισμός. Αυτό που δεν τολμούν δηλαδή να κάνουν στη ζωή και το καταπιέζουν, το απελευθερώνουν στο chat.
Φυσικά, από τη λίστα των αιτιών ύπαρξης των chatrooms, δε θα μπορούσαν να απουσιάζουν οι γνωριμίες…! Υπάρχει μεγάλος αριθμός ανθρώπων, που νιώθει μόνος και χρειάζεται τη παρουσία κάποιου φίλου ή κάποιου ερωτικού συντρόφου στη ζωή του. Οι γνωριμίες είναι όλων των ειδών. Άλλοι ψάχνουν γνωριμίες για παρέα και φίλους που θα μπορούν να καλύψουν την έλλειψη συντροφιάς, άλλοι επιθυμούν να κάνουν γνωριμίες προκειμένου να βρουν κάποιον ή κάποια σύντροφο για σχέση και οι λιγότερο «ρομαντικοί» αναζητούν ερωτικούς συντρόφους! Προσωπικά, δεν είμαι οπαδός των γνωριμιών μέσω διαδικτύου κι έτσι δε μπορώ να εκφράσω άποψη όσον αφορά στην αποτελεσματικότητα των γνωριμιών μέσα στα chat. Θα περιοριστώ επομένως στην αναφορά τους. Τέλος, υπάρχει και το λεγόμενο cyber sex, το οποίο απαντάται στον χώρο των chatrooms και μετρά αρκετά μεγάλο αριθμό οπαδών, τόσο αντρών όσο και γυναικών.
Όμως, αυτό που δεν μου είχε περάσει ποτέ από το μυαλό, και που μου επεσήμαναν ορισμένοι χρήστες του chatroom, ήταν πως με διάφορες συζητήσεις που λαμβάνουν χώρα σ’ αυτό, εκφράζουν πολιτικές πεποιθήσεις αλλά και αντιδρούν στα διάφορα κοινωνικά προβλήματα της εποχής. Προβλήματα όπως η έλλειψη κοινωνικοποίησης, η ανεργία, οι προβληματικοί γάμοι, οι επιπόλαιες και ανούσιες σχέσεις, είναι θέματα που συχνά αναλύονται τόσο στα πριβέ, όσο και στα κεντρικά δωμάτια των chat (στα οποία μπορούν να δουν όλοι οι επισκέπτες). Ο κάθε χρήστης λέει την άποψη του χωρίς να φοβάται το στιγματισμό και τα δάχτυλα που θα υψωθούν, δηλαδή την λεγόμενη «κοινή γνώμη». Ίσως να μην είναι ο βασικός λόγος που κάποιος επισκέπτεται ένα chatroom, αλλά σίγουρα πρέπει κι αυτός να συμπεριληφθεί στη σημερινή λίστα.
Τέλος, ένα μικρότερο ποσοστό, αλλά όχι αμελητέο, είναι κι εκείνο των Ελλήνων του εξωτερικού που επισκέπτονται τα ελληνικά chat προκειμένου να επικοινωνήσουν με άλλους Έλληνες ώστε να μιλήσουν τη γλώσσα τους και να μάθουν νέα από την Ελλάδα όπως παρουσιάζονται από την πλευρά των καθημερινών ανθρώπων, κι όχι από αυτή των ΜΜΕ.
Αυτοί, λοιπόν, ήταν οι λόγοι για τους οποίους επιλέγουμε να μπαίνουμε σε chatrooms και να συνομιλούμε με ανθρώπους που δεν γνωρίζουμε και κατά πάσα πιθανότητα δε θα γνωρίσουμε ποτέ. Ωστόσο, πίσω από τους λόγους που μου ανέφεραν οι διάφοροι επισκέπτες των chatrooms, παρατήρησα κάτι βαθύτερο. Όλες οι παραπάνω αιτίες έχουν κατά τη γνώμη μου έναν κοινό παρανομαστή. Είναι η ανάγκη του ανθρώπου για επικοινωνία. Η δίψα μας για συναναστροφή και αλληλεπίδραση με τους άλλους. Η εποχή μας σίγουρα δεν προωθεί την επικοινωνία. Αντιθέτως, κάνει τα αδύνατα δυνατά για να αναδείξει νικητές τον εγωισμό και την εσωστρέφεια. Παρ’ όλα αυτά, ο άνθρωπος μέσα μας αντιστέκεται και επιδιώκει ξανά την επαφή, έστω κι αν αυτή είναι περισσότερο απρόσωπη από πριν.
Παρά τις αδυναμίες τους, τα chat είναι ακριβώς αυτό, μια μορφή επικοινωνίας. Και γι’ αυτό, κατά τη γνώμη μου, έχουν «αγαπηθεί» από ανθρώπους όλων των ηλικιών, των ιδεολογιών και των κοινωνικών ομάδων. Γιατί όλοι μας είμαστε άνθρωποι.
