Κανείς λογικός στρατιώτης ή στρατηγός δεν πίστευε ότι την εποχή που ο κόσμος πολεμούσε με τις κουμπούρες ήταν πιθανό να διασχίσει ανθρώπινος στρατός τις Άλπεις. Ακόμα και την Άνοιξη δεν ήταν ευκολότερα τα πράγματα. Το 1800 όμως, ένας 28χρονος πάνω σε ένα γαϊδούρι –που αντέχει τέτοιες ορεινές αναβάσεις- φαίνεται να τα κατάφερε. Ο Ναπολέοντας Βοναπάρτης έχοντας μόλις αρπάξει την τύχη και την εξουσία στη Γαλλία από τα μαλλιά, αιφνιδίασε τους πάντες περνώντας με τον στρατό του τις δύσβατες Άλπεις με σκοπό να ανακαταλάβει την Ιταλία από τους ξεροκέφαλους Αυστριακούς. Ήθελε όλο τον κόσμο και η Ιταλία που συνόρευε με τη νότια Γαλλία δεν ήταν δυνατόν να εξαιρεθεί.
Ο αντίπαλός του στρατάρχης, δεν είχε την φαντασία και την ενέργεια του νεαρού Γάλλου. Ήταν κάπως λογικό αφού ο χριστιανός ήταν 71χρονών. Ο ελληνικής καταγωγής Βαρώνος Μιχαήλ Φον Μελάς ήταν παλιά καραβάνα και ήξερε να πολέμα με άλλους όρους, της παλιάς σχολής. Οι στρατιωτικές σχολές ακόμα δεν δίδασκαν τις ναπολεόντειες μάχες και τακτικές. Ο Μιχάλας λοιπόν, πολεμούσε από τα 17 του χρόνια στον αυστριακό στρατό, όταν ο Ναπολέοντας δηλαδή ήταν ακόμα πνεύμα. Οι αριστοκράτες παππούδες του είχαν ξεκληριστεί από τους Τούρκους στα Ιωάννινα που μένανε και αναγκάστηκαν οι δόλιοι να σκορπίσουν στα πέρατα της οικουμένης, άλλοι τράβηξαν στη Ρωσία, άλλοι στην Αυστρία, την Γαλλία και άλλοι στην Κωνσταντινούπολη. Όπως οι Υψηλάντηδες διέπρεψαν στο Ρωσικό στρατό, αυτός την βρήκε με τον αυστριακό χωρίς να φάει όμως το κεφάλι του.
Η κατάσταση λοιπόν το έτος 1800 ήταν η εξής. Ο Ναπολέοντας προκειμένου να κονιορτοποιήσει τις αυστριακές δυνάμεις που ήταν κολλημένες σαν βεντούζα στη Βόρεια Ιταλία θα έπαιζε με το εξής σύστημα. Την στιγμή που ένας στρατηγός του (Μασενά) θα κρατούσε απασχολημένες τις δυνάμεις του Μελά στα νότια γύρω από την πόλη Γένοβα εκείνος θα έκανε την κίνηση ματ: θα έκανε έναν πήδο από την Ελβετία στην Ιταλία μέσω ενός περάσματος στις δυσπρόσιτες Άλπεις που κανείς στρατιωτικός νους συμπεριλαμβανομένου και του Μελά δεν θεωρούσε εφικτό εγχείρημα. Έτσι οι Αυστριακοί θα περικυκλώνονταν από βορρά και νότο χωρίς να πάρουν χαμπάρι τι τους χτύπησε (βλέπε χάρτη) Ευφυές μη μου πεις.
Βέβαια. κάπου εδώ ο Μέγας Ναπολέοντας παραλίγο να μην περνούσε στην Ιστορία και τόσο Μέγας. Ο Μελάς δεν παρέκλινε του σχεδίου του. Αντί να πανικοβληθεί από τον ευφυή ελιγμό του νεαρού στις Άλπεις μετακίνησε τον όγκο του στρατού βορειοανατολικά κατορθώνοντας παράλληλα να αλώσει την γαλλική Γένοβα προκαλώντας έκπληξη στο Ναπολέοντα για την ταχύτητα της άλωσης. Εμ, αν αναγκάζεται η φρουρά να τρώει αρουραίους για σπεσιαλιτέ από την πείνα τι περιμένεις ορέ; Την ίδια στιγμή ένας καλός κατάσκοπος του Μελά στο επιτελείο του Ναπολέοντα, έδινε στον τελευταίο λανθασμένες πληροφορίες σχετικά με τις κινήσεις των αυστριακών, έτσι ώστε αυτός να διασπείρει τις δυνάμεις του από δω και από κει ώστε να περικυκλώσει τις αυστριακές δυνάμεις όπου και να ήτανε. Ο έρμος δεν γνώριζε ότι ο Μελάς βρισκόταν 2 χιλιόμετρα δυτικά με 31.000 άνδρες και 100 κανόνια ενώ ο Ναπολέοντας είχε μετά βίας 24.000 και 24 κανονάκια.
Τα ξημερώματα της 14ης Ιουνίου τα γαλλάκια θα άκουγαν τύμπανα, σημαίες με αετούς να κυματίζουν και λευκοφορεμένους στρατιώτες να έρχονται κατά πάνω τους με πειθαρχία και ορμή. Ο Ναπολέων ήταν απελπισμένος αφού έκανε ένα βασικό τακτικό λάθος: χωρίς να διαθέτει επαρκείς πληροφορίες για το που στον κόρακα βρισκόταν ο αντίπαλος αποφάσισε να διαιρέσει τον στρατό του σε τρία τμήματα. Ο Μελάς από την άλλη γνωρίζοντας που βρισκόταν ο αντίπαλος σκέφτηκε και έβαλε σε εφαρμογή ένα σχέδιο που περιελάμβανε να κρατήσει απασχολημένους τους Γάλλους στου κέντρο και ταυτόχρονα από τα πλάγια θα τους έκανε κιμά με τις υπόλοιπες δυνάμεις του.
Πράγματι, οι αυστριακή επίθεση στο κέντρο έπεσε σαν κεραυνός και χρειάστηκαν να περάσουν ώρες, να έρθει η ώρα του μεσημεριανού φαγητού, για να ξυπνήσει ο (Βονα) παρτάκιας και να αντιληφθεί ότι μπροστά του είχε να κάνει με την κύρια δύναμη του εχθρού ενώ ο ίδιος είχε εξαντλήσει και όλες του τις εφεδρείες.
Εκεί όμως, τα σύννεφα παραμέρισαν και βγήκε το κεφαλάκι του θεού Άρη λέγοντας «ε τον αιώνα αυτό, το στρατιωτικό μουντιάλ θα το πάρουν οι Γάλλοι». Ο Μελάς τραυματίζεται άσχημα και πρέπει να το μεταφέρουν από το πεδίο της μάχης αφήνοντας στο πόδι του τον υπαρχηγό του στρατηγό Ζαχ. Ο καψερός Μελάς περίμενε από τον Ζαχούλη στην παράταση του αγώνα να κανονίσει απλά τις λεπτομέρειες και να βάλουν ένα τέρμα στην ναπολεόντεια καταιγίδα. Βέβαια οι εξελίξεις αυτές, του τραυματισμού και της αλλαγής ηγεσίας, αποσυντόνισαν την αυστριακή επίθεση δίνοντας στον σβέλτο Ναπολέοντα απαραίτητο χρόνο για να αναδιοργανώσει τις δυνάμεις του και ευτυχώς για τον ίδιο να σωθεί από την θεϊκή επέμβαση ενός ικανότατου στρατηγού του. Ο μπαγάσας στρατηγός Ντεζαί ερχόμενος από μακριά έσκασε μύτη πάνω στην πιο κρίσιμη ώρα της μάχης πέφτοντας πάνω στους κουρασμένους αυστριακούς με 6.000 φρέσκους άνδρες. Ε, κάπου εδώ τελείωσε και το πανηγύρι.
Οι αυστριακοί σκόρπισαν αφήνοντας πίσω τους 10.000 με 14.000 απώλειες και προκαλώντας στους Γάλλους 7.000 κάνοντας και ένα άλλο δώρο στον μετέπειτα αυτοκράτορα της Γαλλίας: να μην ηττηθεί στη αρχή της καριέρας του από Έλληνα και η αλήθεια είναι δεν έτρεφε και τόση συμπάθεια για την πονηρή αυτή φάρα.
Ο Μελάς, ρεαλιστής όπως ήταν καταλάβαινε ότι δεν τον έπαιρνε να συνεχίσει την αντίσταση στη Βόρεια Ιταλία και την επόμενη την παρέδωσε στους Γάλλους θάβοντας έτσι μια ακόμα προσπάθεια της συνασπισμένης Ευρώπης να ανακόψει τον μεγαλοφυή Γάλλο ηγέτη.
Η καλή στιγμή ενός νέου μεγαλοφυούς νου συνέπεσε με την ατυχία ενός αντίστοιχου γερασμένου πλην μεθοδικού. Έτσι η Ιστορία θα έγραφε Μέγας και όχι «Μέλας» Ναπολέων..
