Λογοκρίνονται ΤΑ ΝΕΑ; Το στιγμιότυπο μιας μάχης για τα media, του Παναγιώτη Σκευοφύλακα

Δημοσιεύθηκε

16691253_131111a.limghandler

Αν και η κυριακάτικη σύγκρουση του πρωθυπουργού με τον Αλέξη Τσίπρα στη Βουλή είναι εκείνη που συγκέντρωσε τα φώτα της δημοσιότητας, η μεγάλη μάχη δίνεται μακριά από τις τηλεοπτικές κάμερες, στο χώρο του Τύπου, με την ΑΥΓΗ και ΤΑ ΝΕΑ να πρωταγωνιστούν σ’ ένα σκηνικό εξαιρετικής οξύτητας. Αφορμή για την εκδήλωση της έντασης υπήρξε ένα σκίτσο του Δημήτρη Χαντζόπουλου στα ΝΕΑ , το οποίο παρουσίαζε τις Ζωή Κωνσταντοπούλου και Ραχήλ Μακρή ως pole dancers επάνω σε στύλους τηλεοπτικών κεραιών, με προφανή παραπομπή στα γεγονότα που διαδραματίστηκαν έξω από το κτήριο της ΕΡΤ το Σαββατοκύριακο.

Μάχη εξωφύλλων
Η εφημερίδα της Αριστεράς δεν άφησε αναπάντητη την πρόκληση, θεωρώντας ότι εντάσσεται σ’ ένα σχέδιο ιταμής απαξίωσης των αντιπάλων του κυβερνητικού στρατοπέδου και άμεσα αντέδρασε, κυκλοφορώντας την Τετάρτη με πρωτοσέλιδο τίτλο σχετικά με τη «διαπλοκή [που]… χτυπά κίτρινο» και σαφείς κατηγορίες για την κυβερνητική διαπλοκή με τμήμα του Τύπου. Από την πλευρά της, η εφημερίδα του ΔΟΛ απάντησε την επομένη, αφιερώνοντας το εξώφυλλό της στην Αυγή και στην υποτιθέμενη απόπειρά της να επιβάλλει καθεστώς λογοκρισίας. Μάλιστα, η έντυπη έκδοση φιλοξενεί μακροσκελή ανάλυση για το σχέδιο που – φέρεται κατά τους επιτελείς της – να προετοιμάζεται να εφαρμόσει ο ΣΥΡΙΖΑ με σκοπό να «αλώσει τα ΜΜΕ».

Media-κή ανισομέρεια
Η αλήθεια είναι ότι ο τομέας της ενημέρωσης είναι εξαιρετικά κρίσιμος, ιδιαίτερα σε μία περίοδο παρατεταμένης και βαθειάς έντασης, στο πλαίσιο της οποίας οι μνημονιακές πολιτικές έχουν αναγκάσει άπαντες να λάβουν θέση. Εξίσου αληθές είναι ότι το σύνολο σχεδόν του Τύπου, έντυπου και ηλεκτρονικού, έχει προσφέρει την αμέριστη στήριξή του στην κυβερνητική συμμαχία, θέτοντας απέναντί του το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η εκλογική έκρηξη του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει σταθεί προς ώρας ικανή ν’ ανατρέψει την παγιωμένη εχθρότητα προς την Αριστερά. Όσο μάλιστα κλιμακώνεται η πόλωση, δεν είναι λίγες οι φορές που τα παραδοσιακά μέσα δρούν σαν ένας ενιαίος – κρατικός – ενημερωτικός πόλος.

«Κρατικοποιημένη» ενημέρωση
Άλλωστε, καθόλου τυχαίο δεν είναι ότι η κυβέρνηση «ρίσκαρε» να μείνει για μήνες δίχως δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα (η ΔΤ μόνο ως… χιούμορ μπορεί να εκληφθεί), ιδίως από την σ’ ένα βαθμό «ριζοσπαστικά διαβρωμένη» ΕΡΤ των τελευταίων δύο χρόνων (χαρακτηριστική η μεταχείριση του Κώστα Αρβανίτη), από τη στιγμή που τα ιδιωτικά ενημερωτικά μέσα μοιάζουν πλήρως «κρατικοποιημένα». Μετά τα «κόμματα του κράτους» έχει έλθει και η σειρά των «media του κράτους», τα οποία ανεξάρτητα από τον ιδιωτικό ιδιοκτησιακό χαρακτήρα τους εξαρτώνται πλήρως από τις δυνατότητες υλικής και συμβολικής διάδρασής τους με την κρατική εξουσία.

Ξανασχεδιάζοντας το χάρτη;
Το ίδιο το σκίτσο-αφορμή για να ξεθαφτεί κι επίσημα το «τσεκούρι του πολέμου», ο καθένας μπορεί να το κρίνει και να συμπεράνει. Σίγουρα, όμως, η όλη κουβέντα δε γίνεται για την εύστοχη ή άστοχη ματιά ενός όντως ικανού σκιτσογράφου. Η ακινησία ή ο μετασχηματισμός στο ενημερωτικό πεδίο είναι το ζητούμενο. Εκ των πραγμάτων, η αλλαγή πολιτικού παραδείγματος που ευαγγελίζεται το κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς δεν μπορεί να φαντάζει ορατή, χωρίς ανατροπή των υφιστάμενων ενημερωτικών όρων.

ΤΑ ΝΕΑ απορρίπτουν την ύπαρξη του «τριγώνου της διαπλοκής» και αποδίδουν τις σχετικές κατηγορίες στις… λατινοαμερικανικές ιδεοληψίες του ΣΥΡΙΖΑ. Βέβαια, την ίδια στιγμή ξεχνούν ότι το πολιτικό-ενημερωτικό σύμπλεγμα είναι όρος που ευρέως χρησιμοποιείται σε διεθνές επίπεδο για την ανάλυση των «αμαρτωλών» σχέσεων ΜΜΕ και πολιτικής, με οδυνηρές συνέπειες για τη δημόσια σφαίρα και το δημοκρατικό ήθος. Ο κλάδος της πολιτικής οικονομίας των media μάλιστα είναι σχεδόν αποκλειστικά αφιερωμένος σε αυτό το φαινόμενο που στην Ελλάδα γνωρίζουμε ως ένα από τα πολλά επεισόδια της διαπλοκής. Αλλά αυτά μοιάζουν «ψιλά γράμματα» για τους κατεστημένους φορείς της ενημέρωσης.

Κρίσιμος αγώνας
Η εξέλιξη της σύγκρουσης είναι αβέβαιη, καθώς ακόμη είμαστε θεατές των πρώτων επεισοδίων της. Σε κάθε περίπτωση, πέρα από το αστείο της υπόθεσης όταν ΤΑ ΝΕΑ εγκαλούν άλλους για διαπλοκή και προάσπιση της εξουσίας, η διαπάλη των media αλλά και για τα media, είναι και αγώνας για την ποιότητα και το βάθος της δημοκρατίας. Η στρατηγική της Αριστεράς στο πεδίο της συγκεκριμένης μάχης εν πολλοίς θα καταδείξει και τις ευρύτερες δυνατότητές της. Αναμφίβολα, οι συσχετισμοί είναι με το μέρος της άλλης πλευράς, γι’ αυτό όμως η τυχόν αλλαγή τους θα σημαίνει πολλά.

Ακολουθήστε μας στο Google News

Facebook
Twitter
LinkedIn

Περισσότερα
άρθρα