Η αντικειμενικότητα και ο πλουραλισμός στην ενημέρωση και τα ΜΜΕ προβληματίζουν τους ευρωπαίους πολίτες και πολύ συχνά τους απογοητεύουν. Τι θα μπορούσε να γίνει από την πλευρά της Ευρώπης ώστε η ενημέρωση που συχνά χαρακτηρίζεται και ως τέταρτη εξουσία να εξυγιανθεί και να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών;
Η Κατερίνα Σαρικάκη τακτική καθηγήτρια στο τμήμα Δημοσιολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου της Βιέννης, γράφει σε άρθρο της στο greeklish.info για μια Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών η οποία προσπαθεί να ξεκινήσει και στη χώρα μας και αφορά στην καμπάνια για τον πλουραλισμό των μέσων ενημέρωσης. Στόχος να μαζευτούν ένα εκατομμύριο υπογραφές από όλες τις χώρες της Ευρώπης.
Όπως τονίζει μεταξύ άλλων: “Ο λόγος βρίσκεται στην Συνθήκη της Λισσαβόνας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπάθησε να δημοκρατικοποιήσει την εικόνα της και δημιούργησε τον θεσμό της Πρωτοβουλίας των Πολιτών, κατά την οποία, οι πολίτες της Ευρώπης μπορούν να θέσουν σε κίνηση τον Ευρωπαϊκό νομοθετικό μηχανισμό σε οποιοδήποτε θέμα με ένα εκατομμύριο υπογραφές. Αυτές πρέπει να προέρχονται από όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες κι όχι από μια ή δυο και πρέπει να μαζευτούν μέσα σε έναν χρόνο. Ακτιβιστές από 13 Ευρωπαϊκές χώρες έχουν ξεκινήσει μια σειρά κινητοποιήσεων ζητώντας να παρθούν μέτρα για την διασφάλιση του πλουραλισμού των μέσων στην Ευρώπη.
Μια σύντομη ιστορία προσπαθειών για ένα πανευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο δείχνει ότι έχουν σκοντάψει στην έλλειψη πολίτικης θέλησης των μελών-κρατών, που προτιμούν να έχουν τον «έλεγχο» της εσωτερικής αγοράς και λειτουργίας των μέσων. Ο συνδυασμός κράτους κι εκάστοτε κυβέρνησης και μέσων είναι ήδη προβληματικός και άρα όχι απαραίτητα ο πιο σίγουρος δρόμος για την προστασία του πλουραλισμού. Ταυτόχρονα, ιδιωτικές επιχειρήσεις ΜΜΕ προβάλλουν μια γκάμα προβλημάτων ορισμού όπως για παράδειγμα εάν η συγκεντρωτικότητα της ιδιοκτησίας των μέσων επίκειται την μερίδα ακρόασης που έχουν, στην μερίδα της συνολικής αγοράς, τι σημαίνει πλουραλισμός περιεχομένου. Ρωτούν επίσης αν έχει νόημα να ζητούμε πλουραλισμό των μέσων την εποχή των ψηφιακών καναλιών, των κοινωνικών μέσων, και γενικά των πολυμέσων. Και, βέβαια, κάποιοι ρωτούν αν έχει η Ευρωπαϊκή Ένωση, καν τη δικαιοδοσία να παράγει νομοθετικό πλαίσιο στον τομέα αυτόν. Η απάντηση στο τελευταίο ερώτημα είναι ένα ξεκάθαρο «Ναι, έχει» το οποίο αποφάνθηκε το High Level Group για τα μέσα πριν λίγο καιρό.
Η δημόσια συζήτηση για τον πλουραλισμό αναβίωσε, όχι τυχαία, τώρα που μια σειρά κοινωνικών αποκλεισμών απειλεί την κοινωνική συνοχή της Ευρώπης. Μετά από πιέσεις, δισταγμούς και αξιοσημείωτα εμπόδια, τώρα η επίτροπος Kroes μας λέει σε πρόσφατη ομιλία της: “Μην μου λέτε ποια είναι τα προβλήματα. Δώστε μου λύσεις“. Η Πρωτοβουλία των Πολιτών για τον πλουραλισμό των μέσων είναι ξεκάθαρα μέρος αυτής της λύσης. Είναι μια από τις σπάνιες περιπτώσεις που μερικά κλικ στο κινητό η στο κομπιούτερ μας μπορούν πραγματικά να φέρουν νομοθετική αλλαγή. Ας ξεχάσουμε το κράτος για λίγο, ας το προσπεράσουμε όταν αδυνατεί να εκπληρώσει το αίτημα του πλουραλισμού. Ας πάμε κατευθείαν στην Ευρώπη, χωρίς μεσάζοντες.
Μπορείτε να ψηφίσετε εδώ, λοιπόν, μας λένε οι διοργανωτές. Και όπως σε κάθε νόμιμη διαδικασία ψήφου, μην ξεχάσετε και την ταυτότητα σας.”