Εάν θέλεις να γίνεις καλλιτέχνης, το Παρίσι είναι για εσένα
Η φράση «Paris, je t’aime» δεν βγήκε τυχαία. Το Παρίσι δεν έχει ανακηρυχθεί –συνειδητά αλλά και ασυνείδητα- χωρίς λόγο ως η πόλη του έρωτα και ως το ιδανικό μέρος να ζει κανείς. Δεν ήταν τυχαίο πως το Παρίσι αποτέλεσε –και αποτελεί- πόλο έλξης καλλιτεχνών, σκηνοθετών, συγγραφέων, αφού εμπεριέχει αυτό το είδος μαγείας που σου αποκαλύπτεται εκεί που δεν το περιμένεις, ενώ ταυτοχρόνως γνωρίζεις πως βρίσκεται παντού όπου κι αν κοιτάξεις. Δεν μπορείς να βρεθείς στο Παρίσι και να μην νιώσεις την ανάγκη να γίνεις καλλιτέχνης…
Εάν θέλεις να γίνεις συγγραφέας, διάβασε, περπάτα, κοίτα, βίωσε.
Το Παρίσι αποτέλεσε έμπνευση για πολλούς συγγραφείς, που είτε έπλεξαν την ιστορία στους στους παρισινούς δρόμους, είτε επέλεξαν την γαλλική πρωτεύουσα για να ζήσουν, να εμπνευστούν, να αγαπήσουν, να μαγευτούν..
Οι Άθλιοι του Β.Ουγκώ, γραμμένοι το 1862, απεικονίζουν γλαφυρά την ζωή των χαμηλών στρωμάτων του Παρισιού με κεντρικό ήρωα τον Γιάννη Αγιάννη, αριστοκράτης μεν ο ίδιος, που υπέφερε δε από την εξαθλιωμένη ζωή που ήταν αναγκασμένο να ζει το μεγαλύτερο μέρος του Παρισιού και το διεφθαρμένο σύστημα δικαιοσύνης επικρατούσε.
Διαβάζοντάς το, περπατήστε στους παρισινούς δρόμους, και θα δείτε στο μετρό αλλά και στους δρόμους ακόμα ανθρώπους άστεγους να επαιτούν. Η αλήθεια είναι πως διασχίζοντας με το τραίνο από το αεροδρόμιο τα προάστια του Παρισιού θα σας πιάσει λιγάκι η καρδιά σας, γιατί η φτώχεια, είναι ακόμα εκεί, και η ζωή στα προάστια δεν έχει καμία σχέση με αυτή του κέντρου της πόλης..
Στον Μπαρμπα-Γκοριό του Μπαλζάκ, η παρισινή ζωή χρονογραφείται εξαιρετικά από την πένα του γάλλου λογοτέχνη και κάποιοι μάλιστα λένε πως αποτέλεσε ένα από τα καλύτερα –εάν όχι το καλύτερο- βιβλίο του. Μπορείτε να επισκεφθείτε το πάλαι ποτέ σπίτι του Μπαλζακ που σήμερα είναι μουσείο όπου εκτίθενται πρώτες εκδόσεις βιβλίων του, προσωπικά αντικείμενα, γράμματα, πίνακες κ.α. Να σημειωθεί πως το υπάρχον διαμέρισμα το νοίκιασε το διάστημα 1840 – 1844 με ψεύτικο όνομα για να αποφύγει τους πολλούς δανειστές του και μεταξύ άλλων δούλεψε και το έργο του «Ανθρώπινη Κωμωδία» εκεί.
(Οικία Honore de Balzac: 47 rue Raynouard, 75016)
Η Παναγία των Παρισίων του Β. Ουγκώ, του 1831. Αυτή η ιστορία θα σας συγκινήσει, τη στιγμή που θα ανακαλύψετε την αγάπη του Κουασιμόδου, ενός καμπούρη κωδωνοκρούστη για την Εσμεράλδα.
Επισκεφθείτε την ομώνυμη εκκλησία που το διήγημα του Ουγκώ κυριολεκτικά την έσωσε από την πλήρη παρακμή στην οποία βρισκόταν την εποχή της συγγραφής της ιστορίας. Ο Ουγκώ ηγήθηκε μιας επιτυχημένης προσπάθειας ανακαίνισης του καθεδρικού ναού, και ο γάλλος αρχιτέκτονας, Ευγένιος Εμμανουήλ Βιολέ-λε-Ντυκ επιλέχθηκε για να σχεδιάσει και να ανακαινίσει τον ναό. Οι εργασίες ξεκίνησαν το 1841 και κράτησαν 23 ολόκληρα χρόνια.
Το Αναζητώντας τον Χαμένο Χρόνο του Μ. Προυστ εμφανίστηκε το 1913 και οι 13 του τόμοι γράφονταν από το 1871 έως το 1922. Με έναν πολύ ιδιαίτερο και περιγραφικό τρόπο ο Προύστ μιλά για τη ζωή του στο Παρίσι και την κοινωνία του κατά την διάρκεια της Belle Epoque.
Περπατήστε στην Λεωφόρο Haussmann όπου περπατούσε και ο ίδιος, αφού κάπου εκεί έμενε και μην αμελήσετε να επισκεφθείτε το κοιμητήριο Περ Λασέζ, ανατολικά της πόλης, όπου αναπαύεται και ο Προυστ αλλά και άλλα τεράστια ονόματα, όπως ο Τζιμ Μόρισον, η Εντίτ Πιάφ, ο Μπαλζάκ, ο Σοπέν και η λίστα συνεχίζεται εις το διηνεκές..
Αλλά και ξένοι συγγραφείς πέρασαν από το Παρίσι, έμειναν και δημιούργησαν. Ο Φιτζέραλντ, ο Τζόυς, ο Καμί, ο Κούντερα και ο Χέμινγουεϊ είναι μερικά ονόματα που βρέθηκαν στην γαλλική πρωτεύουσα. Μάλιστα, όσον αφορά τον Χέμινγουεϊ, θα συναντήσει κανείς μία ταμπέλα στο 39 της οδού Descartes, όπου γράφει στα αγγλικά πως εκεί έζησε ο Χέμινγουέι από το 1921 έως το 1925, κάτι που δεν ισχύει, καθώς εκεί πήγε είτε για να δουλέψει είτε για να ξεφύγει από την οικογενειακή ζωή με την πρώτη του γυναίκα Hadley και το μωρό τους Bumby. Βέβαια, υπάρχει ακριβώς από επάνω μία ακόμα πινακίδα, στα γαλλικά, όπου αναγράφεται πως στο συγκεκριμένο σπίτι σκοτώθηκε ο Πωλ Βερλέν στις 8 Ιανουαρίου το 1896. Άραγε το ήξερε ο Χέμινγουέι και γι’αυτό διάλεξε αυτό το διαμέρισμα;
(Και μιας και λέμε για συγγραφείς, μην ξεχάσετε να περάσετε από το θρυλικό Shakespeare and Company όπου καλούνταν οι συγγραφείς, μιλούσαν, παρουσίαζαν και βιβλία τους και έμεναν στα διαμερίσματα ακριβώς από επάνω από το βιβλιοπωλείο.)
Εάν θέλεις να γίνεις σκηνοθέτης, δες, περπάτα, κοίτα, βίωσε.
Το τοπίο, οι γέφυρες, η τέχνη στους δρόμους, το παριζιάνικο γούστο• όλα σε εμπνέουν στο Παρίσι να τα εγκλωβίσεις και να τα κάνεις αθάνατη εικόνα μέσα σε ένα καρέ. Τόσοι και τόσοι σκηνοθέτες εμπνεύστηκαν από την πολύπλευρη ομορφιά του Παρισιού και δημιούργησαν υπέροχες ταινίες. Δεν μένει παρά να τις ανακαλύψετε.
Ο Γούντι Άλεν κατάφερε να δημιουργήσει μια ταινία που αποδίδει χαρακτηριστικά το Παρίσι. Αυτή δεν είναι άλλη από το Midnight in Paris, όπου ο ήρωας-συγγραφέας περιπλανιέται στους δρόμους της Μονμάρτης προσπαθώντας να ανακαλύψει την μούσα της έμπνευσης που βοήθησε τόσους και τόσους συγγραφείς να μεγαλουργήσουν. Βέβαια μπλέκει σε μια χωροχρονική τρύπα και μεταπηδά από την σύγχρονη σε άλλες παρισινές εποχές…
[metaslider id=19987]
Η γνωστή και μη εξαιρετέα Le Fabuleux Destin d’Amélie Poulain του Ζαν-Πιερ Ζενέ, είναι μία ταινία βουτηγμένη στα χρώματα και στα αρώματα του Παρισιού με την εξαιρετική Οντρέ Τοτού στο ρόλο της Αμελί να περιπλανιέται και να παρατηρεί το Παρίσι. Το καθέ στο οποίο γυρίστηκαν μερικές σκηνές της ταινίας λέγεται Café des Deux Moulins και βρίσκεται στη Μονμάρτη (15, rue Lepic, 75018)
Ο Γάλλος σκηνοθέτης Leos Carax, που βρέθηκε πριν μερικούς μήνες στην Ελλάδα λόγω του αφιερώματος που έγινε στην φιλμογραφία του από την Ταινιοθήκη της Ελλάδος και το 8ο φεστιβάλ πρωτοποριακού κινηματογράφου, κατάφερε να συνδέσει τον έρωτα όχι με την γέφυρα των μυριάδων λουκετών από εραστές, γνωστή και ως Pont des Arts, αλλά με την ακριβώς προηγούμενή της, την Pont Neuf. Στην ταινία του Les amants du Pont-Neuf πρωταγωνιστούν δύο εραστές, που ενσαρκώνουν η Juliette Binoche και ο Denis Lavant, οι οποίοι μένουν στην γέφυρα. Το όνομα βέβαια της γέφυρας (= Νέα Γέφυρα) είναι κάπως οξύμωρο αφού η Pont-Neuf είναι η παλαιότερη γέφυρα του Παρισιού.
Δεν έχω να πω πολλά για το Τελευταίο Τανγκό στο Παρίσι του Μπερτολούτσι με τον Marlon Brando στον πρωταγωνιστικό ρόλο και επίσης τη Maria Schneider και τον Jean-Pierre Leaud. Μέσω αυτής της ταινίας, ανακαλύπτει κανείς την έντονη και αισθησιακή πλευρά της πόλης και τον τρόπο που κάνει τον έρωτα να αποθεώνεται.
Η τρυφερή μικρού μήκους ταινία Le Ballon Rouge του Albert Lamorisse θα γεμίσει την καρδιά σας γλυκύτητα αφού ο μικρός πρωταγωνιστής της, παρέα με ένα μπαλόνι που λατρεύει, ανακαλύπτει μέσα από τα αθώα του μάτια ένα Παρίσι, που ίσως πολλοί από εμάς να έχουμε λησμονήσει τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε επίσης να το αντικρύσουμε.
Φυσικά αυτές είναι ένα ελάχιστο κομμάτι από τις υπέροχες παραγωγές που έχουν δημιουργηθεί. Δεν έχω συμπεριλάβει τον Αλέν Ρενέ, τον Τρυφώ, τον Τατί, τον Μελιές, ακόμα και κάποιες ταινίες του Πολάνσκι και του Κισλόφσκι, όπως την Μπλε του ταινία, πάλι με την Juliette Binoche ή τη Διπλή Ζωή της Βερόνικα.
Το Παρίσι μπορεί να ανακαλυφθεί εκ πρώτης όψεως μέσα από την Τέχνη και σίγουρα όταν βιωθεί θα οδηγήσει στην δημιουργία Νέας Τέχνης. Δεν μπορεί να γίνει αλλιώς. Έτσι είναι η φύση του Παρισιού. Αφυπνίζει καθετί αξιόλογο που έχουμε μέσα μας και δημιουργεί καλλιτέχνες.
Paris, je t’aime.
