«Βλέπω τη χώρα μου να κλονίζεται από μια συστημική κρίση. Τους νέους να μεταναστεύουν, απίστευτα νούμερα που μιλούν για αυτοκτονίες στις εφημερίδες. Βλέπω έναν αόρατο πόλεμο. Βλέπω όμως και θαρραλέους πρωτοπόρους να μένουν πιστοί και να πολεμούν γενναία για τα όνειρά τους. Τους προγόνους να είναι κοντά μας περισσότερο από ποτέ… Βλέπω τη Δημοκρατία να ζητά να ξαναγεννηθεί στο ίδιο της το λίκνο. Βλέπω στη ΦΙΛΙΑ & την Αλληλεγγύη τη ρίζα της νέας Οικονομίας
Βλέπω… Νέα Ζωή…»
Ήταν – Μεγάλη – Παρασκευή, 3 Μαΐου κι εγώ ήμουν στη Δανία, συμμετέχοντας σε ένα «χωριό μάθησης» με τίτλο και κάλεσμα: «Από την Κρίση στη Δυνατότητα». Καλοί φίλοι και συνοδοιπόροι, μου ζήτησαν να συμμετέχω στο άνοιγμα αυτού του τριημέρου δίνοντας εικόνα και λόγια στην ιστορία μου, την ιστορία που έφερνα μαζί μου στις αποσκευές από την Ελλάδα, τη δική μας ιστορία/καθημερινότητα κρίσης. Τα παραπάνω λόγια είναι ψηφίδες του ζωντανού σκηνικού που περιέγραψα. Ένιωθα τα λόγια να ρέουν από το σώμα μου… γραμμένα ωστόσο σε ένα ημερολόγιο όπου μια γοργόνα επίμονα εξακολουθεί να ρωτά: Ζει ο Βασιλιάς Αλέξανδρος, τελικά;…
Είχαμε γιορτάσει την Πρωτομαγιά στην Κοπεγχάγη πηγαίνοντας με τη φίλη μου τη Helle στο πάρκο που φιλοξενεί τις εκδηλώσεις για την ημέρα: συναυλίες, μουσική, λόγοι και μπύρα, πολλή μπύρα –η οποία μάλιστα πωλείται από τα… περίπτερα των κομμάτων! Συζητήσαμε πολλά και… κρίσιμα ερωτήματα: για τις ραγδαίες αλλαγές στο πολιτικό σύστημα, για το όραμα μιας διακυβέρνησης που υπερβαίνει τα κόμματα και που προσκαλεί τον πολίτη σε καίριο ρόλο και συνέργεια, την εκπαίδευση και το πρόσφατο δίμηνο κλείσιμο των σχολείων στη χώρα που είχε προκληθεί από τη σύγκρουση εκπαιδευτικών και κυβέρνησης, το άνοιγμα προς μια άλλη μάθηση που οι κοινωνίες μας ζητούν, τα μέσα μαζικής επικοινωνίας και ειδικά το ραδιόφωνο, μιας κι η ίδια εργάζεται στη Δημόσια Ραδιοφωνία της Δανίας κι εγώ ραδιο-λογώ σε εβδομαδιαία βάση στο τοπικό ραδιόφωνο, την τέχνη και τον κοινωνικό της ρόλο ως εργαλείου αλλαγής, την ομορφιά στη Μαγιάτικη Κοπεγχάγη… Η βασίλισσα αυτής της υπαίθριας ομορφιάς ήταν η τουλίπα. Τη συνάντησα σε σημεία – σταθμούς του ταξιδιού… να στέκει αγέρωχη και πανέμορφη στην απλότητα και την κομψότητά της και να προσκαλεί πάντα σ’ αυτήν την ίδια χάρη που εμπνέει και που περιγράφει η Alicia Stallings στο ποίημά της «Τουλίπες» :
«Οι τουλίπες με κάνουν να θέλω να ζωγραφίσω…
Ο τρόπος με τον οποίο γίνονται όλο και σαφέστερες
–οι τουλίπες με κάνουν να θέλω να δω…»
Αυτές οι ίδιες τουλίπες ήταν στο κέντρο της συνάντησής μας για την Κρίση και τη Δυνατότητα. Στην αρχή κλειστές, με τα πέταλα σφιχτά κίτρινα και λίγο κόκκινα να κρατούν προστατευμένο το μέσα τους… Στη συνέχεια, καθώς κι εμείς ως συμμετέχοντες ανοιγόμασταν για να μοιραστούμε ιστορίες από την πατρίδα, τον πόνο, την ελπίδα, τα μικρά και μεγάλα μεταίχμια, άνοιγαν κι αυτές… εκεί δίπλα στα κεριά και στις φλόγες των χρωμάτων… Την τελευταία μέρα της συνάντησης, εκείνην στην οποία εστιάσαμε στη δράση και τη δέσμευσή μας για δουλειά εκεί όπου ο καθένας νιώθει να καίει το πάθος του κι όλοι μαζί συλλογικά και διακρατικά, τότε οι τουλίπες άνοιξαν μεγαλόπρεπα.
Είδα τις τουλίπες ξανά σε περήφανες συστάδες όμορφων κήπων στη Γερμανία, τον επόμενο σταθμό του ταξιδιού. Εκεί όπου, Δευτέρα του Πάσχα κι Άη Γιωργιού έξω από τον Ελληνικό Ορθόδοξο ναό του Αγίου Δημητρίου στο Άαχεν, οι Έλληνες της διασποράς, Μικρασιάτες πρόσφυγες και… μετανάστες ξανά εδώ, μιλούσαν για την καταγωγή με μάτια φωτεινά. Μιλούσαν επίσης με θλίψη κι αγωνία για το νέο κύμα μεταναστών για το οποίο οι ίδιοι γίνονται μάρτυρες πλέον: Είναι νέοι, καλλιεργημένοι και πολλοί.
Ξανασυνάντησα την Τουλίπα λίγες μέρες αργότερα στις Βρυξέλλες. Στο πάρκο δίπλα στο χώρο που φιλοξενούσε μια συνάντηση εμψυχωτών και συμβούλων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Μια συνάντηση που είχε στο κέντρο της το μέλλον της Ευρώπης και του ρόλου της δουλειάς όλων μας τοπικά, περιφερειακά και κεντρικά σε μια Ευρώπη που πάλλεται από εν-τάσεις, όντως στην εντατική της κρίσης. Το πάρκο φιλοξένησε διάλογο και μαρτυρίες ανθρώπων που θέλουν να υπηρετήσουν το κοινό καλό κι έχουν τρόπους και εργαλεία να το κάνουν μαζί, χωριστά και δημιουργώντας γέφυρες σ’ όλην την ήπειρο, αυτήν που μας καλεί δυνατά και ξεκάθαρα: να δούμε, να δημιουργήσουμε, να μοιραστούμε, να εκφράσουμε, να σταθούμε ο ένας δίπλα στον άλλο, να ασκήσουμε αλληλεγγύη, να ενώσουμε τον πόνο και το όραμα, την πίστη στο δυναμικό της διαφορετικότητας και τη σύνθεση.
Το μήνυμα της τουλίπας ήταν το ίδιο: Ευγένεια, απλότητα, ειλικρίνεια.
Γύρισα στην Ελλάδα την ημέρα της γιορτής της Μητέρας, 12 Μαΐου.
Καιρός κάπως άστατος και συννεφιά. Δεν αργώ να πληροφορηθώ τις απώλειες. Δύο αυτοκτονίες σε διάστημα μιας εβδομάδας – στη Ρόδο. Συνειδητοποιώ την οξύτητα της αλήθειας την οποία ζούμε και την επείγουσα ανάγκη να ακούσουμε το κάλεσμα για βοήθεια των συνανθρώπων μας, του εαυτού μας. Θυμάμαι τους πίνακες του Κυριάκου να απεικονίζουν το χορό μας: το ζεϊμπέκικο. Θυμάμαι την περηφάνια τους, τη ψυχική ευγένεια που εκείνα τα στατικά βήματα εξέπεμπαν. Θυμάμαι ότι οι τουλίπες και το ζεϊμπέκικο κατάγονται από τη Μικρασία.
Κι αυτός ο δρόμος τους, το ταξίμι και το ταξίδι που φωτίστηκε από τη χάρη της τουλίπας είναι αφιερωμένος σ’ όσους δεν παζαρεύουν την αξιοπρέπεια και σε εκείνους που απλώνουν το χέρι να βοηθήσουν χωρίς όρους. Στους ασυμβίβαστους της γενναιοδωρίας.