Με αφορμή τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού σε λίγες μέρες από τους υποψήφιους για τα ΑΕΙ και ΤΕΙ, θα μου επιτρέψετε να τους δώσω μερικές βασικές συμβουλές:
Να εξαιρέσω, από τα παρακάτω που θα γράψω, εκείνους που ενδιαφέρονται να γίνουν γιατροί ή γενικά να απασχοληθούν στον χώρο της υγείας. Αυτοί θα πρέπει να σκέφτονται πως σε όλη τη ζωή τους θα πρέπει να βάζουν πάνω από όλα τον άνθρωπο που χρειάζεται τη βοήθειά τους, χωρίς καμιά δικαιολογία για τις δυσκολίες και τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν. Τελεία.
Να εξαιρέσω, επίσης, εκείνους που θέλουν να γίνουν εκπαιδευτικοί. Αυτοί θα πρέπει να ξέρουν πως, στις σχολές που θα μπουν, ελάχιστα πράγματα θα μάθουν για τη δουλειά τους (πολλές φορές μαθαίνουν τα αντίθετα από αυτά που ξέρουμε εδώ και πενήντα χρόνια) – αυτά που πρέπει να μάθουν, οφείλουν να τα μάθουν μόνοι τους. Θα πρέπει να ξέρουν πως, για τα μαθησιακά προβλήματα που έχει το 94% των μαθητών, εκείνοι έχουν την ευθύνη και όχι οι μαθητές (ή το υπουργείο), και φυσικά, δεν θα περιμένουν από το υπουργείο Παιδείας να τους καθοδηγήσει – εκείνοι πρέπει να συγκρουστούν με το υπουργείο (όχι για να κερδίσουν οι ίδιοι, αλλά τα παιδιά). Και θα είναι απαράδεκτοι αν χρησιμοποιήσουν τα παιδιά προς ίδιον όφελος. Τελεία.
Όλοι, λοιπόν, οι υπόλοιποι θα πρέπει να ξέρουν πως ο διορισμός στο δημόσιο τέλειωσε. Επομένως, θα πρέπει να ξέρουν τα βασικά για εκείνους που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα είτε ως επιχειρηματίες, είτε ως αυτοαπασχολούμενοι, είτε ως μισθωτοί.
Ποια είναι τα βασικά; Πρέπει να ξέρουν πώς να κάνουν τη δουλειά τους καλύτερα από τους άλλους, αφού μόνο έτσι μπορούν να τους ανταγωνιστούν με επιτυχία – και μόνο έτσι έρχεται η ανάπτυξη μιας χώρας (προϋπόθεση για να έχουν δουλειά και να αμείβονται καλύτερα).
Πρέπει να ξέρουν πως στη σύγχρονη εποχή τα πράγματα αλλάζουν με μεγάλη ταχύτητα και απαιτείται συνεχής αυτοεκπαίδευση για την προσαρμογή στις αλλαγές της τεχνολογίας, στις μεθόδους παραγωγής και στις ανάγκες των υπηρεσιών.
Όποια δουλειά και να κάνουν στο μέλλον, χρειάζεται να ξέρουν να γράφουν. Όχι, βέβαια, εκθέσεις ιδεών, αλλά αναφορές (reports) συγκεκριμένες χωρίς κοσμητικά επίθετα, αλλά με δυνατότητα κατανοητής περιγραφής με τα λιγότερα λόγια. Και, φυσικά, να τα γράφουν γρήγορα και με άνεση στο Word.
Όποια δουλειά και να κάνουν στο μέλλον, χρειάζεται να ξέρουν τα βασικά Μαθηματικά. Όχι, βέβαια, παραγώγους και ολοκληρώματα, αλλά τουλάχιστον την απλή μέθοδο των τριών, την έννοια της αναλογίας και την έννοια του ποσοστού – να μπορούν να χρησιμοποιήσουν άνετα το Excel καταλαβαίνοντας τι κάνουν.
Όποια δουλειά και να κάνουν στο μέλλον, χρειάζεται να ξέρουν τις βασικές έννοιες τις οικονομίας που δεν έχουν σχέση με επαχθή χρέη, γερμανικές αποζημιώσεις και άλλες τέτοιες ανοησίες. Να ξέρουν τουλάχιστον, βρε αδελφέ, πως μια επιταγή που δεν σφραγίστηκε μέσα στο οχταήμερο είναι για πέταμα. Ξέρετε πόσοι επιχειρηματίες κρατάνε τέτοιες επιταγές (που είναι για πέταμα) στα συρτάρια τους για να τις διεκδικήσουν δικαστικά στο μέλλον;
Να ξέρουν πότε παραγράφονται τιμολόγια και συναλλαγματικές. Να ξέρουν τι θα πει προϋπολογισμός και απολογισμός, έσοδα, έξοδα και πραγματικά κέρδη (και να μπορούν να τα υπολογίσουν). Να ξέρουν τι θα πει απόσβεση, τι θα πει επιχειρηματικό σχέδιο (και να είναι ικανοί να το διατυπώσουν) και τι θα πει να δανείζεσαι.
Να καταλαβαίνουν την τεράστια επιχειρηματική αξία του διαδικτύου και να μπορούν να το χρησιμοποιούν επαγγελματικά (και όχι απλώς για να σερφάρουν ή να παίζουν).
Πάνω απ’ όλα, θα πρέπει να ξέρουν πως τα χρήματα δεν πέφτουν από τον ουρανό ούτε προσφέρονται από το κράτος. Να καταλάβουν πως τα χρήματα αντανακλούν την παραγωγικότητά τους και όχι τις ώρες απασχόλησης. Να καταλάβουν πως για να κερδίζουν περισσότερα πρέπει η επιχείρηση να κερδίζει περισσότερα. Να καταλάβουν πως, για να έχουν δουλειά και καλύτερη αμοιβή, πρέπει να κάνουν τόσο καλά τη δουλειά τους ώστε ο επιχειρηματίας να τους έχει πραγματικά ανάγκη.
Και, φυσικά, να σκέφτονται πως η ζωή τους ξεκινά από την εργασία – όχι από τη διασκέδαση. Και η διασκέδαση να βγαίνει μέσα από την πραγματική κουλτούρα που θα αποκτήσουν (χωρίς να παριστάνουν τους κουλτουριάρηδες).
