Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν αντιμετωπίσει κατά καιρούς προβλήματα με τα αισθηματικά τους. Το άτομο που τους ενδιαφέρει είτε δεν ανταποκρίνεται στον έρωτά τους, είτε είναι δεσμευμένο, είτε και τα δύο. Μερικοί απλώς δέχονται την ήττα τους. Κάποιοι άλλοι κάνουν ό,τι μπορούν για να μεταβάλλουν την κατάσταση προς όφελός τους. Στο πρώιμο Βυζάντιο (4ος – 7ος μ.Χ αιώνας) υπήρχε για πολλούς και η εναλλακτική λύση της πρακτικής μαγείας. Παρόλο που ο Χριστιανισμός είχε ήδη καταστεί η επικρατούσα θρησκεία της αυτοκρατορίας, η προσφυγή σε πνεύματα και δαίμονες για την επίλυση ερωτικών προβλημάτων παρέμενε ευρέως διαδεδομένη.
Μια μαγική συνταγή από την Βυζαντινή Αίγυπτο εγγυόταν την σίγουρη αποπλάνηση παντρεμένης γυναίκας. Η διαδικασία ήταν σχετικά απλή και βασιζόταν στην πεποίθηση ότι τα πλάσματα που ζούσαν στους τόπους των νεκρών ήταν ενσαρκωμένοι δαίμονες. Αρχικά χρειαζόταν μια παρδαλή σαύρα η οποία θα έπρεπε να οπωσδήποτε να συλληφθεί σε χώρο μουμιοποίησης πτωμάτων. Στην συνέχεια το ερπετό τοποθετούνταν σε ένα σιδερένιο δοχείο μαζί με αναμμένα κάρβουνα. Καθώς η σαύρα καιγόταν ζωντανή, ο εκτελών την διαδικασία έπρεπε να πει δυνατά την φράση: «Σαύρα, σαύρα! Όπως σε μίσησαν ο Ήλιος και οι θεοί, έτσι να μισήσει η τάδε τον άνδρα της κι αυτός εκείνη για πάντα». Υποτίθεται ότι ο δαίμονας θα ένιωθε τον πόνο της σαύρας και, εξερχόμενος με οργή από το νεκρό σώμα της, θα ξεσπούσε πάνω στο στοχοποιημένο ζευγάρι.
Αρκετά διαδεδομένη στο πρώιμο Βυζάντιο ήταν και η χρήση μαγικών ερωτικών αλοιφών. Τα παρασκευάσματα αυτά θεωρούνταν ιδανικά για περιπτώσεις ανδρών οι οποίοι φοβούνταν μην χάσουν το ταίρι τους. Το μόνο που χρειαζόταν να κάνουν ήταν να απλώσουν την αλοιφή στο μόριό τους και να κάνουν έρωτα με την αγαπημένη τους. Τότε, το μαγικό παρασκεύασμα θα ενεργούσε αμέσως και θα «έδενε» για πάντα την γυναίκα με τον σύντροφό της. Κάποιες από αυτές τις αλοιφές αποτελούνταν συνήθως από λιωμένους καρπούς ακακίας και μέλι. Για πιο ισχυρά όμως αποτελέσματα, οι μάγοι συνιστούσαν ένα μείγμα που παρασκευαζόταν από χολή αγριογούρουνου, ακατέργαστο ορυκτό αλάτι και μέλι προερχόμενο απαραιτήτως από την Αττική.
Εκτός από τις αλοιφές, υπήρχαν και τα μαγικά ερωτικά φίλτρα, όπως εκείνο που παρασκευαζόταν αναμειγνύοντας 2/4 αλατιού και μελόκρασου. Συγχρόνως, ο εκτελών την διαδικασία έπρεπε να απαγγείλει δυνατά τα επτά γράμματα των μάγων: Α, Ε, Η, Ι, Ο, Υ, Ω. Υπήρχαν όμως και πιο δύσκολες συνταγές, οι οποίες απαιτούσαν αρκετά περίπλοκη διαδικασία. Σύμφωνα με κάποια από αυτές, ο ενδιαφερόμενος έπρεπε να πάρει ένα ποντίκι, να αφαιρέσει την χολή και την καρδιά του και να αφήσει το πτώμα του να αποξηρανθεί. Επρόκειτο για μια σχετικά χρονοβόρα διαδικασία που μπορούσε να χρειαστεί μέρες. Στη συνέχεια, ο ενδιαφερόμενος κονιορτοποιούσε τον αποξηραμένο ποντικό και ανακάτευε την σκόνη με αίμα από το δεύτερο δάχτυλο του αριστερού του χεριού. Το μείγμα αυτό μπορούσε – σύμφωνα πάντα με τους μάγους – να μετατρέψει ένα οποιοδήποτε ποτό σε μαγικό ερωτικό φίλτρο. Σε κάθε περίπτωση πάντως, τα παρασκευάσματα αυτά υποτίθεται ότι είχαν αποτέλεσμα μόνο αν το στοχοποιημένο άτομο τα έπινε, ξεγελασμένο προφανώς από κάποιο τέχνασμα του ενδιαφερομένου.
Η ερωτική μαγεία στο πρώιμο Βυζάντιο δεν αφορούσε μόνο στις ετερόφυλες σχέσεις αλλά ήταν εξίσου δημοφιλής και στα ομόφυλα ζευγάρια. Σε ένα ακόμα ξόρκι από την Αίγυπτο εκείνης της περιόδου, υπάρχει επίκληση στις θεότητες Ερμή και Άνουβι, προκειμένου να προσελκύσουν και να «δέσουν» κάποια Σαραπία σε μια άλλη γυναίκα, την Εραίς. Ή αναφορά σε μορφές προχριστιανικών θρησκειών δεν πρέπει να προκαλεί εντύπωση. Στην άσκηση ερωτικής μαγείας, η επίκληση αρχαίων θεοτήτων ήταν συχνή. Εκτός από τον Ερμή, οι μάγοι απευθύνονταν μεταξύ άλλων στον Απόλλωνα, την Άρτεμη, την Εκάτη, την Περσεφόνη, την Σελήνη και φυσικά την Αφροδίτη, για να επιλύσουν τα αισθηματικά προβλήματα των πελατών τους. Υπάρχουν επίσης επικλήσεις στους αιγυπτιακούς θεούς Σεθ, Ώρο και Βησά καθώς και στον ιρανικό Μίθρα.
*Χρησιμοποιήθηκε υλικό από το βιβλίο της Αναστασίας Βακαλούδη «Η μαγεία ως κοινωνικό φαινόμενο στο πρώιμο Βυζάντιο», εκδόσεις «Ενάλιος» 2001