«Η λογοτεχνία είναι η απόδειξη πως η ζωή δεν είναι αρκετή» έλεγε ο Πεσσόα, και έχει δίκιο. Αρκεί να σκεφτούμε πως μία ζωή δεν φτάνει για να διαβάσουμε ό,τι βιβλίο υπάρχει. Ας επιλέγουμε λοιπόν συνετά πώς θα αξιοποιήσουμε τον ελάχιστό χρόνο που μας δίνεται και ας δεχθούμε την ανάλογη βοήθεια!
Ναταλία Δαδίδου
«Ο Ξένος» του Αλμπέρ Καμύ
Ο Μερσώ, ξένος με όλους, αφήνεται στα γεγονότα, φτάνει ως το φόνο και δεν κάνει καν τον κόπο να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Παράλογο; Ίσως.
«Ο Σωσίας» του Φίοντορ Ντοστογιέφσκι.
Ο δημόσιος υπάλληλος Γκολιάτκιν, διχάζεται. Η ζωή του καταρρέει όταν ο σωσίας του εισβάλει στη ζωή του και του καταρρακώνει την αξιοπρέπεια. Αριστουργηματική η σκηνή όπου η ήρωας ανταμώνει για πρώτη φορά τον σωσία του.
«1984» του Τζώρτζ Όργουελ
Ο Ουίνστον Σμιθ βιώνει τον απολυταρχισμό, αλλά αυτό είναι το λιγότερο. Από τη μια η ψυχολογία του φόβου, ο έλεγχος της σκέψης, της ιστορίας και της γλώσσας κι από την άλλη η ανάγκη του ανθρώπου να αναζητά την ελευθερία.
Η Ναταλία Δαδίδου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1972. Σπούδασε οικονομικά στην Ελλάδα και στο Λονδίνο. Εργάστηκε στον χρηματοοικονομικό κλάδο κι έχει αρθρογραφήσει στον οικονομικό Τύπο. Ζει στην Αθήνα και βιοπορίζεται ως επαγγελματίας της πληροφορικής. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια δημιουργικής γραφής στο ΕΚΕΒΙ. Το “Abacus”, ένα παιχνίδι απληστίας είναι το πρώτο της μυθιστόρημα.
Ζέφη Κόλια
Θεογονία- Ησίοδος.
Έπος για την απαρχή του κόσμου και την καταγωγή της Ελληνικής Μυθολογίας. Αρχίζει από το Χάος, την Γαία και τον Ουρανό και καταλήγει στους Θεούς του Ολύμπου και την επιρροή τους στους ανθρώπους. Χοντρικά, η Βίβλος των αρχαίων Ελλήνων.
Οι Δαιμονισμένοι- Φ. Ντοστογιέφσκι.
Ο κεντρικός χαρακτήρας του, Πιοτρ Στεπάνοβιτς, μηδενιστής και υπέρ της ανατροπής των πάντων με κάθε μέσον, είναι βασισμένος στην προσωπικότητα του Νετσάγιεφ, του πρώτου θεωρητικού της τρομοκρατίας.
Λολίτα- Β. Ναμπόκοφ.
Το απόλυτο σύμβολο του άγουρου αισθησιασμού. Και μια μοναδική τεχνική γραφής.
Η Ζέφη Κόλια γεννήθηκε στον Πειραιά και μεγάλωσε στη Νίκαια. Σπούδασε δημοσιογραφία, χωρίς ωστόσο να την ασκήσει επαγγελματικά. Έχει εκδώσει τρία μυθιστορήματα και το παιδικό “Ποφ Καφέ, το στέκι των παράξενων πλασμάτων” (2004). Επιμελήθηκε και συμμετείχε σε τρεις συλλογές διηγημάτων και μετέφρασε για τις εκδόσεις “Οξύ” το βιβλίο “Ο μαύρος γάτος και άλλες ιστορίες τρόμου” του Edgar Allan Poe” (2009). Διηγήματά της έχουν φιλοξενηθεί σε εφημερίδες, έντυπα και sites. Αρθογραφία της έχει δημοσιευτεί στα περιοδικά “Νέα Οικολογία”, “Αντί”, “Εποχή”, “Λιμάνι”, “Διαβάζω”, “Index”. Το τελευταίο της βιβλίο λέγεται “Λώρα, η τελευταία των Μαρξ” και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Ισμήνη Τορνιβούκα
Λολίτα, Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ, εκδόσεις Πατάκη (1962)
Την Λολίτα την διάβασα πιο μεγάλη και με μάγεψε για την ακρίβεια στον λόγο της, το χιούμορ και την πικρία της, και όλον αυτόν τον ερωτισμό που έσταζε από μέσα της χωρίς ποτέ να περιγράψει έστω και μία ερωτική σκηνή. Όταν μετακόμισα στο πρώτο μου ενήλικο σπίτι, έγραψα στον τοίχο την πρώτη της παράγραφο, που την θεωρώ από μόνη της ένα από τα αριστουργήματα της σύγχρονης λογοτεχνίας:
“Λολίτα, φως της ζωής μου, φλόγα των λαγόνων μου. Αμαρτία μου, ψυχή μου. Λο-λί-τα: της γλώσσας η άκρη τρέχει τρεις φορές στον ουρανίσκο, για να χτυπήσει με την τρίτη απαλά πάνω στα δόντια. Λο. Λι. Τα. Ήταν Λο, απλή Λο το πρωινό, τέσσερα πόδια και δέκα ίντσες, ορθή με το ένα της σοσόνι. Ήταν Λόλα φορώντας παντελόνια. Ήταν Ντόλλυ στο σχολείο, Ντολόρες στο ληξιαρχείο. Όμως στη δική μου αγκαλιά ήταν πάντα, κάθε φορά, Λολίτα.”
Εκατό χρόνια μοναξιά, Γκαμπριελ Γκαρσία Μάρκες, εκδόσεις Λιβάνη (1982) Διάβαζα από μικρή, αλλά τα εκατό χρόνια μοναξιά ήταν το πρώτο βιβλίο που μου άλλαξε τη ζωή. Μου το είχε δώσει η μητέρα μου- ήταν το δικό της αγαπημένο βιβλίο και έκρινε πως είχε έρθει η ώρα να το διαβάσω και εγώ. Θυμάμαι τη στιγμή που το τελείωσα- ήμουν δεκατεσσάρων, ήμασταν στην θάλασσα και εγώ είχα ακόμα 15 σελίδες, και έτσι έμεινα λίγο παραπάνω για να τις τελειώσω. Ο ήλιος είχε πέσει και είχε αρχίσει σχεδόν να νυχτώνει, και εγώ είχα μείνει άφωνη από εκείνη την τελευταία σελίδα και από το πόσο μαγικό μπορεί να είναι ένα βιβλίο στα αλήθεια. Νομίζω πως ο λόγος που γράφω είναι για να δημιουργήσω σε κάποιον άλλον, έστω και για ένα λεπτό, το συναίσθημα που μου είχε δημιουργήσει εκείνη η σελίδα, εκείνες οι λέξεις. Επανέρχομαι συχνά σ’ αυτό το βιβλίο και δεν παύει να με εντυπωσιάζει ξανά και ξανά.
Ο μεγάλος Γκάτσμπυ, 1925 (εκδόσεις Εστία):
Ένα βιβλίο για τους “όμορφους και καταραμένους” της τρελής τζαζ δεκαετίας του ’20 στην Αμερική, που με έκανε να καταλάβω πως είναι να ερωτεύεσαι και να εξιδανικεύεις και να νιώθεις ελαφρώς καταραμένος το 2011 στην Θεσσαλονίκη. Κι αυτό το βιβλίο ήταν ένα δώρο από κάποιον που αγαπούσα και ανατρέχω σ’ αυτό ξανά και ξανά, για την πρώτη σκηνή με την Νταίζη ανάμεσα στις λευκές κουρτίνες, για την πρώτη και την τελευταία φράση και όλα όσα υπάρχουν ανάμεσα.
Ο συλλέκτης, Τζον Φόουλς, (1988), εκδόσεις Εστία Το πρώτο βιβλίο του Φόουλς, το αγαπημένο πολλών σίριαλ κίλλερς, είναι για μένα ένας σπαρακτικός θρίαμβος της ζωής απέναντι στον θάνατο, της τέχνης απέναντι στο τίποτα, της μοναδικότητας απέναντι στην τυφλή βία της μάζας. Η Μιράντα του Συλλέκτη είναι το λογοτεχνικό μου άλτερ έγκο- παραπέμπω οποιονδήποτε θέλει να καταλάβει την ουσία μου στα δικά της γράμματα παρά στα δικά μου βιβλία. Και όπως και εγώ, η Μιράντα χρειάστηκε να ερωτευτεί για να καταλάβει τι είναι πραγματική τέχνη: “ένα κομμάτι απ’ το σώμα σου”. Οι σκηνές της με τον Τζ. Π. είναι από τις αγαπημένες μου, κυρίως για τους ανάγλυφους, κοφτούς διαλόγους που ο Φόουλς γράφει καλύτερα απ’ τον καθένα.
Η γραμμή του Ορίζοντος, Χρήστος Βακαλόπουλος, εκδόσεις Εστία, 1991
Από τα αγαπημένα μου ελληνικά βιβλία: υπέροχα όμορφο, διαβάζεται και σαν ποίημα, γεμάτο μουσικότητα και διαλεγμένες λέξεις, με ένα ύφος μοναδικό. Είναι ένα βιβλίο στο οποίο η πλοκή δεν πρωταγωνιστεί- μιλάει για την Ρέα Φραντζή (νέα, μελαχρινή, άυπνη) που πηγαίνει μόνη ένα ταξίδι στην Πάτμο μετά τον χωρισμό της. Αλλά η Ρέα Φραντζή και το ταξίδι της, ακόμη και η λύπη της, είναι μόνο η αφορμή- ο Βακαλόπουλος μιλάει για ό,τι είναι βασικό και απλό στην Ελλάδα, ό,τι υπήρξε και χάθηκε, ό,τι είναι ακόμα εκεί για να βρεθεί αν ξύσει κανείς λίγο την επιφάνεια. Το συστήνω ανεπιφύλακτα!
Η Ισμήνη Τορνιβούκα γεννήθηκε το 1988 στη Θεσσαλονίκη και μεγάλωσε μέσα σε ένα ξενοδοχείο όπου όλοι είχαν να διηγηθούν τουλάχιστον μία πραγματικά εξαιρετική ιστορία. Διάβαζε μυθιστορήματα με τρομερή μανία από μικρό παιδί και έγραφε διηγήματα, μικρά θεατρικά και άλλα, από την εποχή που ήταν στο γυμνάσιο. Σπούδασε νομικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, αλλά δε δούλεψε ποτέ ως δικηγόρος. Ζει μεταξύ Θεσσαλονίκης και Ουρανούπολης και δουλεύει στα ξενοδοχεία Excelsior, City και Eagles Palace, συνεχίζοντας την παράδοση μιας οικογένειας ξενοδόχων που ξεκίνησε το 1925, με το ξενοδοχείο Μεντιτερανέ στη Θεσσαλονίκη. Το βιβλίο “Ο πιο μακρινός πλανήτης που ξέρω” γεννήθηκε στην κουζίνα ενός ξενοδοχείου, και άρχισε να γράφεται πάνω σε post-it και χαρτάκια που έκρυβε στις τσέπες της στολής της. Είναι το πρώτο της μυθιστόρημα.
