Κάποιες ιστορίες μοιάζουν να ‘χουν ξεχαστεί, μέχρι που ο ίδιος ο χρόνος τις φέρνει με κάποιον τρόπο πίσω. Έτσι έγινε και με την ιστορία των Pussy Riot που είχε απασχολήσει, εν έτει 2012, τα διεθνή μέσα και τράβηξε την προσοχή και των διασήμων, οι οποίοι εξέφρασαν τη συμπαράστασή τους μέσω των κοινωνικών δικτύων. Μια ιστορία που λίγο – πολύ επιστρέφει. Ας τη θυμηθούμε λοιπόν.
Οι Pussy Riot είναι ένα γυναικείο πανκ συγκρότημα, πρώτα τριμελές, σήμερα αποτελούμενο από δυο μέλη, με στίχους που κινούνται γύρω από τη διαμαρτυρία κι από φεμινιστικά θέματα. Το Φεβρουάριο του 2012 έδωσαν μια συναυλία σε καθεδρικό ναό της Μόσχας, τραγουδώντας το κομμάτι «Punk Prayer», κάνοντας κριτική στη σχέση του Βλάντιμιρ Πούτιν με την Ορθόδοξη Εκκλησία. Η συναυλία αυτή κατέληξε στη σύλληψή τους για «χουλιγκανισμό κινητοποιημένο από θρησκευτικό μίσος» κι έπειτα στην καταδίκη τους σε δυο χρόνια φυλάκιση. Το ένα μέλος τους, η Yekaterina Samutsevich, αφέθηκε ελεύθερο ενώ τα άλλα δυο, μητέρες παιδιών, βρέθηκαν αντιμέτωπα με τις άσχημες συνθήκες της ρώσικης φυλακής. Γι’ αυτές, μάλιστα, έκανε λόγο κι η Nadezhda Tolokonnikova, το δεύτερο τους μέλος, προχωρώντας σε απεργία πείνας.
Η υπόθεσή τους έλαβε τέλος το Δεκέμβριο του 2013, όταν ψηφίστηκε νόμος αμνηστίας από τη ρωσική Βουλή. Αυτός ο νόμος προέβλεπε την απελευθέρωση 2.000 κρατούμενων, ανάμεσα τους κι οι μητέρες. Σήκωσε πολλές αντιδράσεις καθώς πολλοί τον θεώρησαν ως κίνηση εντυπωσιασμού, εφόσον η Ρωσία θα φιλοξενούσε τους επερχόμενους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες. Ακόμα και τα μέλη του συγκροτήματος δήλωσαν ότι θα προτιμούσαν να παραμείνουν στη φυλακή, παρά να ελευθερωθούν βάσει αυτού του νόμου.
Έτσι, φθάνουμε στο Φεβρουάριο του 2015, πιο συγκεκριμένα στα μέσα αυτού του μήνα. Στο πολυπληθές σύμπαν του Youtube κάνει την εμφάνισή του το πρώτο τους κομμάτι στα Αγγλικά, με τίτλο «I Can’t Breathe». Σύμφωνα με δηλώσεις του συγκροτήματος, είναι αφιερωμένο στη μνήμη του αφροαμερικάνου Eric Garner, που δολοφονήθηκε τον Ιούλιο του 2014 από αστυνομικό. Επίσης, είναι αφιερωμένο στους πολιτικούς κρατούμενους, σε όσους υποφέρουν κι έχουν υποφέρει από την κρατική τρομοκρατία, αλλά και σε αυτούς που αγωνίζονται για την αλλαγή. Αξίζει να σημειωθεί ότι στα τελευταία δευτερόλεπτα του τραγουδιού ο πανκ μουσικός, Richard Hell, απαγγείλει τα τελευταία λόγια του Garner, τα οποία έχουν ως εξής:
«Get away [garbled] for what? Every time you see me, you want to mess with me. I’m tired of it. It stops today. Why would you…? Everyone standing here will tell you I didn’t do nothing. I did not sell nothing. Because everytime you see me, you want to harass me. You want to stop me [garbled] Selling cigarettes. I’m minding my business, officer, I’m minding my business. Please just leave me alone. I told you the last time, please just leave me alone. please please, don’t touch me. Do not touch me. [garbled] I can’t breathe. I can’t breathe. I can’t breathe. I can’t breathe. I can’t breathe. I can’t breathe. I can’t breathe. I can’t breathe. I can’t breathe.»
Για το I Can’t Breathe, το συγκρότημα προσφέρει δυο βίντεο. Το πρώτο δείχνει τα δυο μέλη του θαμμένα ζωντανά και ντυμένα με τις στολές της ρωσικής αστυνομίας κατά τη διάρκεια των βίαιων συγκρούσεων της με διαδηλωτές. Στην ίδια εκδοχή του βίντεο, μπορεί κανείς να διακρίνει πακέτα με την επιγραφή της μάρκας «Russian Spring». Εκτός από μάρκα τσιγάρων, ο όρος Russian Spring αναφέρεται σε αυτούς που υποστηρίζουν ένθερμα τις στρατιωτικές δράσεις της Ρωσίας στην Ουκρανία. Μια δεύτερη εκδοχή του βίντεο εμπεριέχει σκηνές από τα επεισόδια στις διαδηλώσεις που έλαβαν χώρα μετά το θάνατο του Eric Garner, στους δρόμους της Νέας Υόρκης.
Το κομμάτι αυτό σηματοδοτεί, λοιπόν, την επιστροφή ενός συγκροτήματος που απασχόλησε πολύ το κοινό με τη δράση του. Δεν πρόκειται μονάχα για μια τυπική μουσική επιστροφή, ένα comeback συγκροτήματος, αλλά για την ελπιδοφόρα διαπίστωση ότι το συγκρότημα δεν έχασε τον πολιτικοποιημένο του χαρακτήρα, παρά τα όσα προηγήθηκαν. Κι ίσως αυτό είναι μια απόδειξη ότι ο πολιτικοποιημένος ρόλος της τέχνης δεν υποχωρεί, δεν επηρεάζεται από τις προσπάθειες φίμωσης του, μα αντιτάσσεται στις αδικίες, παρακολουθεί την επικαιρότητα και δε φοβάται να φωνάξει εναντίον τους, με το δικό της τρόπο.
