Είναι δύο εντελώς διαφορετικές πόλεις, τόσο ως προς την κουλτούρα όσο και τη γεωγραφική τους τοποθεσία. Ωστόσο, αν τις κοιτάξεις από ψηλά, έχουν την ίδια εικόνα, αυτή μιας γκρίζας αστικής “θάλασσας” χωρίς καθόλου πράσινες επιφάνειες. Η ευρωπαϊκή Αθήνα και η ινδονησιακή Τζακάρτα φαίνεται ότι κάνουν τα ίδια ακριβώς λάθη: επεκτείνονται άναρχα χωρίς να λογαριάζουν τις αντοχές της φύσης
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η Τζακάρτα είναι ένα ασιατικό «Άμστερνταμ»: ένα μεγάλο μέρος της πόλης είναι χτισμένο σε επίπεδο χαμηλότερο από τη στάθμη της θάλασσας. Ως εκ τούτου η ινδονησιακή πρωτεύουσα είναι φύσει ευάλωτη στο υδάτινο στοιχείο.
Οι κάτοικοι της Τζακάρτα όμως αντί να επικεντρώσουνε τις προσπάθειές τους στην αντιμετώπιση της κατάστασης, συμβάλλουν «αποφασιστικά» στην όξυνσή της. Η εντυπωσιακή δημογραφική αύξηση εντείνει σε τέτοιο βαθμό την ανεξέλεγκτη δόμηση και επέκταση της πόλης, με αποτέλεσμα η επιφάνεια του εδάφους να καλύπτεται όλο και περισσότερο με σκληρά αδιαπέραστα υλικά, μειώνοντας έτσι τη φυσική ικανότητα του εδάφους να κατακρατεί το νερό των βροχοπτώσεων και ωθώντας το να απορρέει στις σκληρές επιφάνειες. Αυτό ήταν, οι τζακαρτινοί έχουν τις πλημμύρες στο «τσεπάκι» τους με ένα ακατάλληλο αποχετευτικό σύστημα, αφού δεν έχουν φροντίσει να το βελτιώσουν ανάλογα. Την ίδια στιγμή, ενώ αχρηστεύεται τόσο νερό, η ανεξέλεγκτη οικοδόμηση προκαλεί αύξηση της ζήτησης νερού -το οποίο βέβαια έχει αλλοιωθεί- δημιουργώντας έντονα προβλήματα έλλειψης νερού σε καιρό ξηρασίας.
Λίγο αργότερα τον ίδιο μήνα η Αθήνα πλήγηκε από πλημμύρες, μετά από μια πρωτόγνωρη καταιγίδα, παρασύροντας αυτοκίνητα, πλημμυρίζοντας υπόγεια, προκαλώντας ζημιές και προβλήματα στο συγκοινωνιακό δίκτυο της πόλης. Οι λόγοι που προκάλεσαν τις πλημμύρες στην Αθήνα δεν είναι τόσο διαφορετικοί από αυτούς στην Τζακάρτα.
Η Αθήνα, όπως και η Τζακάρτα, είναι μια πόλη που επεκτείνεται συνεχώς χωρίς πρόβλεψη κατάλληλης διαχείρισης των συστημάτων που μπορούν να προκαλέσουν πλημμύρες. Η έλλειψη πράσινου είναι εμφανής και έχει επιπτώσεις όχι μόνο στη δημιουργία πλημμυρών, αλλά και στις ανυπόφορα υψηλές θερμοκρασίες την περίοδο του καλοκαιριού. Οι παγκόσμιες μετεωρολογικές προβλέψεις μας δείχνουν ότι τέτοια ακραία γεγονότα, όπως οι έντονες καταιγίδες και οι χρόνιες ξηρασίες, θα συμβαίνουν πιο συχνά και πιο έντονα. Ήδη τα τελευταία χρόνια ακούμε στις ειδήσεις για γεγονότα που συμβαίνουν μια φορά στα 50 η 100 χρόνια, ή για πρώτη φορά στην ιστορία. Καταστροφικοί τυφώνες, και τσουνάμι, πλημμύρες και ξηρασίες, πρωτόγνωροι καύσωνες που σκοτώνουν χιλιάδες κόσμο, ακόμα και σε ανεπτυγμένες χώρες του «πρώτου κόσμου».
Η αλήθεια είναι ότι η επέκταση των πόλεων εκτός από τις τάσεις χρησιμοποίησης γης και μετακίνησης πληθυσμού(π.χ. αστυφιλία), τη χωρητικότητα της υπάρχουσας υποδομής και τα χαρακτηριστικά της τοπικής γεωλογίας, θα πρέπει να λαμβάνει επίσης υπόψη τις αλλαγές στο κλίμα. Η σχεδίαση του αστικού τοπίου θα πρέπει να γίνεται έτσι ώστε να αυξάνει την ανθεκτικότητα του σε ακραία μετεωρολογικά γεγονότα. Είναι αδήριτη η ανάγκη τα πολεοδομικά σχέδια να λαμβάνουν υπόψη τον κίνδυνο πλημμυρών και νέα αμυντικά συστήματα θα πρέπει να συμπεριλαμβάνουν την αποτροπή δόμησης σε όχθες αποξηραμένων ποταμών, τη δημιουργία πράσινων πάρκων (με γρασίδι, χώμα και δέντρα, όχι με πλακόστρωση) και τη διαμόρφωση αστικών χώρων, όπου το νερό να απορρέει όταν υπερβεί τη χωρητικότητα του αποχετευτικού συστήματος. Είναι εγκληματικό να σχεδιάζονται αστικές αμυντικές λύσεις σε επίπεδο περιοχής και όχι πόλης, καθότι η σχεδίαση κατευθυνόμενης απορροής νερού σε μια περιοχή μπορεί να προκαλέσει χειρότερες πλημμύρες σε μια γειτονική. Είναι ακριβώς σαν τα συγκοινωνούντα δοχεία.
Είναι κατανοητό χώρες όπως η Ελλάδα και η Ινδονησία να θέτουν την πρόβλεψη αμυντικών συστημάτων για αποφυγή πλημμυρών σε δεύτερη μοίρα λόγω των έντονων κοινωνικοοικονομικών προβλημάτων, ωστόσο ξεχνάνε ότι η δημιουργία ασφαλών αστικών χώρων μπορεί να επιφέρει τη βελτίωση των συνθηκών ακόμα και σε κοινωνικοοικονομικούς τομείς.
Ένα άρθρο της Αναστασίας Μυλωνά από το greeklish.info
