Είσαι νέος, είσαι στη φάση της ζωής σου που έχεις την ευκαιρία να κάνεις και να γίνεις τα πάντα. Είσαι στην πιο δημιουργική σου φάση, γεμάτος από στόχους, όνειρα, συναισθήματα, ζωντάνια. Είσαι σαν ένας ιδιοκτήτης που μόλις αγόρασε ένα καινούργιο σπίτι και έχει την ευκαιρία να το διακοσμήσει ακριβώς όπως το ονειρεύεται. Αυτή είναι η ζωή σου, κι εσύ έχεις τα πινέλα αλλά ταυτόχρονα και τα χρώματα κι ο καμβάς σου στέκει μπρος σου λευκός.
Τα 5 χρόνια του πανεπιστημίου είναι ίσως –χωρίς υπερβολές- ό,τι πιο όμορφο θα περάσεις, για τον απλούστατο λόγω του ότι είσαι ελεύθερος από τις υποχρεώσεις και τις ανησυχίες που -θέλοντας και μη- έπονται κι έχεις την ευκαιρία να δρας και να επιλέγεις ως ενήλικος –με ό,τι βέβαια ευθύνες αυτό συνεπάγεται. Στη δική σου αυτή εποχή του χρυσού όμως έχεις τον χρόνο να ανακαλύψεις τον εαυτό σου, να ασχοληθείς με πράγματα που ποθεί η ψυχή σου και να προσπαθήσεις να γίνεις η καλύτερη εκδοχή σου, δοκιμάζοντας συχνά τις αντοχές σου, αλλάζοντας το γούστο σου, επιβεβαιώνοντας ή απορρίπτοντας τις απόψεις σου.
Αυτά λοιπόν τα 5 χρόνια, δεν γίνεται να μην έχεις κάνει μια σειρά πραγμάτων και να μην έχεις ζήσει μια σειρά εμπειριών..
Πρώτο και καλύτερο, τα ταξίδια! Όταν πήγα στο Εδιμβούργο έμαθα πως ο Robert Louis Stevenson έλεγε το εξής: “Δεν ταξιδεύω για να πάω κάπου αλλά για να πάω. Ταξιδεύω για χάρη του ταξιδιού. Σημασία έχει να μετακινείσαι.» Μονάχα ταξιδεύοντας, οι ορίζοντες ανοίγουν και το οπτικό πεδίο σου ξεπερνιέται. Βλέπεις άλλους κόσμους, πολύ διαφορετικούς από ό,τι έχεις συνηθίσει, μυρίζεις άλλα αρώματα και συχνά κάνεις συγκρίσεις που σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση δεν θα είχες σκεφτεί καν να κάνεις. Έτσι, επικροτείς ή απορρίπτεις και εν τέλει ανακαλύπτεις και τον ίδιο σου τον εαυτό. Αποτάσσεις τον ρατσισμό και τα στερεότυπα στα οποία τυχόν είσαι εγκλωβισμένος (μέγα ζητούμενο ιδίως στην εποχή μας) και ταυτοχρόνως εμπνέεσαι για ευφάνταστες λύσεις σε πολλά θέματα. Το καλύτερο όμως όλων είναι πως τώρα πια με την τεχνολογία, μπορείς να κρατήσεις επαφές εις το διηνεκές με τους παγκόσμιούς σου φίλους και να αλληλοευεργετείστε. Όποιος αρχίσει να κάνει ταξίδια, θα πιάσεις σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα τον εαυτό του να αλλάζει και να μεταμορφώνεται σε μια πολυεπίπεδη και πάμπλουτη προσωπικότητα.
Το θέμα σχέσεις, ταλανίζει κάθε ηλικιακή βαθμίδα. Όμως όταν είσαι νέος, και οι ορμόνες βρίσκονται σε αναβρασμό, είναι και η πιο κρίσιμη περίοδος. Μια περίοδος που οι επιλογές σου θα στιγματίσουν και τη γενικότερη πορεία σου ως άνθρωπος. Γι’ αυτό, ένας νέος άνθρωπος πρέπει να περάσει από δύο βασικές βάσεις στη ζωή του. Από το να έχει μια μακροχρόνια σχέση (και δεν εννοώ 3 μηνών..) αλλά και από το να περάσει μια περίοδο στη ζωή του παντελώς μόνος. Στην πρώτη περίπτωση, θα μπορέσει να συνειδητοποιήσει πώς είναι να σκέφτεσαι και ίσως και να πράττεις για δύο. Ο εγωισμός και η εγωκεντρικότατα, συχνά ίδιον του νεανικού χαρακτήρα, σε μία μακροχρόνια σχέση έχουν σίγουρα επιτυχώς χαλιναγωγηθεί . Τι καλύτερο από το να μάθει κανείς να συμβιώνει, να ακούει τις ανάγκες του συντρόφου του αλλά και να τριφτεί στη στοργή, την αγάπη και τη συλλογικότητα;
Από την άλλη, καθένας θα έπρεπε και θα πρέπει να έχει περάσει μια περίοδο αποκλειστικά με τον εαυτό του. Είναι λογικό να υπάρχει φόβος και συχνά αδυναμία μοναχικότητας. Αλλά η μοναχικότητα δεν συνεπάγεται απαραίτητα και μοναξιά. Απαγκιστρωμένος από μια σχέση, ο κάθε νέος θα έχει την ευκαιρία να συνομιλήσει για λίγο με την ψυχή του, και να ανακαλύψει με τι πραγματικά μοιάζει ο εαυτός του, ανεπηρέαστα και ειλικρινά. Όχι μόνο θα κερδίσει ψυχική και συναισθηματική σταθερότητα στις επόμενες σχέσεις του αλλά θα συνειδητοποιήσει επίσης πως δεν υπάρχει κανένας λόγος να χαραμίζεται στον ανούσιο πλουραλισμός –επίκαιρη τάση κατά πως φαίνεται.
Όταν είσαι νέος, δεν γίνεται να μην έχεις διαβάσει λογοτεχνία, να μην έχεις δει κινηματογράφο, να μην έχεις δει θέατρο. Οι Τέχνες είναι μια ενασχόληση που θα έπρεπε να ξεκινά από μικρή ηλικία και να συνεχίζεται επ’ άπειρον. Όχι μόνο είναι ένας τρόπος να συνειδητοποιήσεις την πραγματικότητα αλλά συχνά σου δίνουν αφορμές και να την αλλάξεις, όπως ακριβώς και με τα ταξίδια. Οι Τέχνες άλλωστε δεν είναι τίποτα άλλο παρά νοερά, πνευματικά ταξίδια στη φαντασία του ίδιου σου του μυαλού.
Νέος μεν, απογαλακτισμένος δε. Στην Ελλάδα κυριαρχεί η αντίληψη –και θεωρείται από πολλούς και αυτονόητη- πως ακόμα και 30 χρονών να είσαι, μπορείς να μένεις με τους γονείς σου, να σε θρέφουν, να σε φροντίζουν και εσύ να βαραίνεις απλώς τη γη με την ύπαρξή σου, δίχως να ασχολείσαι με κάτι ουσιωδώς. Ή να σπουδάζεις αιωνίως –άλλη μια τραγικότητα της χώρας μας. Όμως μια πραγματικότητα αντιβαίνει στην κοινή λογική. Όταν είσαι νέος, δεν γίνεται να μην μετακομίσεις κάποια στιγμή σε έναν δικό σου χώρο, δεν γίνεται να μην προσπαθήσεις να σταθείς στα πόδια σου και να ανεξαρτητοποιηθείς. Είναι δεκτό και φυσιολογικό να υπάρχει –ιδίως από την πλευρά των γονέων- μια κάποια δυσκολία διαχείρισης τέτοιων αλλαγών, αλλά στο τέλος της ημέρας, περισσότερο ωφελούν παρά βλάπτουν τέτοιες ενέργειες.
Last but not least, όταν είσαι νέος, καλό θα είναι να πάρεις κάποιο χρόνο για τον εαυτό σου και μονάχα γι’ αυτόν. Στην ψυχολογία, χρησιμοποιείται ο όρος ‘Ψυχολογικό μορατόριουμ’ για να δηλωθεί αυτή η ψυχολογική ξεκούραση. Δεν είναι καθόλου σπάνιο στο εξωτερικό οι φοιτητές να σταματούν για ένα εξάμηνο ή για έναν χρόνο τις σπουδές τους και να χρησιμοποιούν τον χρόνο αυτό για να δουλέψουν, για να ταξιδέψουν και για να ανακαλύψουν ενδελεχώς τις δεξιότητές τους, τα ενδιαφέροντα αλλά και τις κλίσεις τους. Η κοινωνία μας είναι γεμάτη ένταση, ασταμάτητη κίνηση και υψηλές απαιτήσεις. Για να προβλέψουμε και να αποφύγουμε την όποια σύγχυση, δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από ένα διάλειμμα. Άλλωστε οι διακοπές, αυτόν ακριβώς το ρόλο επιτελούν, ‘διακόπτουν’ την ασταμάτητη εργασία.
Το συμπέρασμα είναι ένα: Όταν είσαι νέος, είσαι σαν ένας μικρός θεός που έχει χιλιάδες επιλογές μπροστά του. Δεν ξέρεις τι θα σου φέρει το μέλλον, ξέρεις όμως πως θα κυνηγήσεις και θα παλέψεις να ζήσεις κάποτε στην δική σου ονειρούπολη. Γιατί αν δεν έχεις όνειρα, στόχους, όραμα, όταν είσαι νέος, πότε θα έχεις;