Η ολοκλήρωση των σπουδών δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα επιφέρει και ηρεμία στον απόφοιτο. Γιατί αμέσως αρχίζουν τα ερωτήματα για το επόμενο βήμα και ποιο θα μπορούσε να είναι ώστε στο μέλλον, να έχει πιθανότητες να επιτύχει μια καλή επαγγελματική απoκατάσταση. Όπως γράφει ο Μιχάλης Γκόνος στο thinkbiz o μόνος που μπορεί να απαντήσει στα ερωτήματα που τον βασανίζουν, είναι ο ίδιος ο απόφοιτος, προτείνοντας του τις εξής ερωτήσεις: Ποιος θέλεις να είσαι σε 15 χρόνια; Σε ποια χώρα θες να ζεις; Τι θες να έχεις επιτύχει; Kαι συνεχίζει:
“Αφού σκεφτείς τα παραπάνω μπορούμε να πάμε στα πιο άμεσα διλήμματα. Χρειάζεται να κάνεις μεταπτυχιακό; Ναι, εάν δεν έχεις ζήσει ποτέ εκτός Ελλάδας, δεν είσαι ευχαριστημένος από το επίπεδο των σπουδών σου ή απλά θες το κάτι παραπάνω. Εξαρτάται για όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις.Τι μπορείς να κερδίσεις πραγματοποιώντας ένα μεταπτυχιακό;
• Ακαδημαϊκή γνώση
• Δομημένη προσέγγιση για επίλυση προβλημάτων
• Μαθαίνεις να μαθαίνεις
• Γνωριμίες (Φίλους – μελλοντικούς συνεργάτες)
• Νέες εμπειρίες
• Να ανοίξεις τους ορίζοντες σου
Όχι στην Ελλάδα!
Όσοι σπουδάσατε Ελλάδα πήρατε μια γεύση, δε χρειάζεται δεύτερη. Και δεν το λέω αυτό για να υποβαθμίσω τα Ελληνικά Πανεπιστήμια, στα οποία και καλούς καθηγητές μπορείς να βρεις αλλά και πολύ ικανούς φοιτητές. Πήρατε όμως μια γεύση από τη γενικότερη νοοτροπία, την απουσία του αισθήματος της ανταγωνιστικότητας, τις νεολαίες κομμάτων κτλ. Τώρα είναι καιρός για νέες εμπειρίες. Επίσης, τα δυο τελευταία points δεν μπορείς να τα αποκτήσεις (τουλάχιστον στον ίδιο βαθμό) συνεχίζοντας τις σπουδές σου εδώ. Όσον αφορά στο «πού», αυτό είναι μια μεγάλη κουβέντα. Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες αλλά καλό θα ήταν κατά την επιλογή να έχεις στο μυαλό σου τα παρακάτω:
1) Εάν υπερέχει με διαφορά κάποιο πανεπιστήμιο στον τομέα σου (δεν είναι τυχαίο)
2) Γεωγραφικά (σε ποια ήπειρο) θα ήθελες να έχεις ένα ισχυρό δίκτυο γνωριμιών
3) Τι είναι σημαντικότερο στον κλάδο σου; Καθαρά τεχνικές γνώσεις σε συγκεκριμένο τομέα ή ένα ευρύτερο φάσμα δεξιοτήτων;
4) Μαθαίνεις περισσότερα από τους συμφοιτητές σου παρά από τους καθηγητές σου.
Τέλος, το μεταπτυχιακό δεν είναι αυτοσκοπός ούτε σου εγγυάται κανείς ότι θα βρεις δουλειά αμέσως μετά. Ο στόχος είναι να αναπτύξεις νέες δεξιότητες, να κάνεις νέες γνωριμίες, να ανοίξεις του ορίζοντές σου. Ένα μεταπτυχιακό στο εξωτερικό σίγουρα θα σε βοηθήσει στα παραπάνω.Κάτι δικό μου ίσως; Προσωπικά πιστεύω πως ένα εγχείρημα/startup σε νεαρή ηλικία μπορεί να αποτελέσει ένα είδος μεταπτυχιακού. Φυσικά εξαρτάται από το αρχικό κεφάλαιο επένδυσης για την κάθε ιδέα αλλά, ειδικά στον χώρο του Internet τα ποσά είναι πολύ μικρά. Εγώ είδα το Cookisto.com σαν ένα δεύτερο μεταπτυχιακό και μάλιστα τρομερά φθηνότερο από το πρώτο J.Quoting τις σκέψεις μου όταν πλησίαζε η στιγμή της αποφοίτησης: «Με ελάχιστο κεφάλαιο, αλλά πολύ προσωπική εργασία, θα προσπαθήσω να πραγματοποιήσω μία από τις ιδέες μου γνωρίζοντας πως το χειρότερο σενάριο είναι να έχω αποκτήσει πρακτικές δεξιότητες, χρήσιμες τόσο στον επιχειρηματικό όσο και στον εργασιακό τομέα». Και κάπως έτσι μαγικά εξαφανίστηκε το ρίσκο για εμένα.
Ακολουθεί τεράστια παρένθεση: (Και δεν χρειάζεται να είσαι πλούσιος για να κάνεις αυτό το «δεύτερο μεταπτυχιακό». Μπορείς να εργάζεσαι έστω και βράδυ κατά τη διάρκεια των σπουδών/τα καλοκαίρια και φυσικά να μην αργήσεις ούτε μια μέρα να πάρεις πτυχίο. Έτσι δούλεψε τουλάχιστον στην περίπτωσή μου.) Το θετικό με το να δοκιμάσεις να κάνεις κάτι δικό σου είναι πως κατά τη διάρκεια καταλαβαίνεις αν σου αρέσει. Δεν είναι όλα τόσο cool όταν βλέπεις τα πράγματα από μέσα. Προβλήματα που δεν περιμένεις και πρέπει να λύσεις άμεσα, roller coaster τα συναισθήματα (χαρά – ενθουσιασμός, απογοήτευση – φόβος), ένταση κάθε μέρα, όλη μέρα. Aπό την άλλη, έχεις το αίσθημα της επίτευξης και της δημιουργίας, τη ραγδαία ανάπτυξη του εαυτού σου, το αίσθημα της δεμένης ομάδας που αγωνίζεται για ένα κοινό στόχο.
Μόνο αν κάνεις το πρώτο βήμα εσύ και αν είσαι ειλικρινής με τον εαυτό σου θα καταλάβεις αν έχεις το «μικρόβιο» ή όχι και αν θα μπορούσες να ακολουθήσεις μελλοντικά αυτό το δρόμο.
Για εσένα που έχεις καταφέρει να φτάσεις μέχρι αυτό το σημείο του post θα ήθελα να σου πω πως είτε κάνεις μεταπτυχιακό τώρα και δουλειά/startup μετά, είτε τώρα startup και βλέπουμε… τα must have/do είναι:
1) Να γνωρίζεις το «Γιατί;» πίσω από κάθε πράξη σου
2) Να ζήσεις για κάποιο χρονικό διάστημα στο εξωτερικό
3) Να είσαι ανοιχτός σε νέες εμπειρίες
4) Να κάνεις νέους φίλους και να επενδύσεις στη μεταξύ σας σχέση
5) Να θυμάσαι πως ζεις μια φορά!
Ελπίζω οι παραπάνω σκέψεις μου να βοήθησαν μερικούς και κλείνω με το αγαπημένο μου quote.
“You have brains in your head.You have feet in your shoes.You can steer yourself in any direction you choose.You’re on your own.And you know what you know.You are the guy who’ll decide where to go.”~Dr. Seuss “