Τον Οκτώβριο του 2013, εάν κανείς επισκεπτόταν τον νομό της Λάρισας θα βρίσκονταν μπροστά σε ένα μάλλον περίεργο θέαμα. Εκατοντάδες Λαρισαίους να στέκονται στην ουρά αυτόματων πωλητών φρέσκου γάλακτος.
Ήταν η αρχή για μια ξέφρενη ανοδική πορεία ενός συνεταιρισμού, που ξεκίνησε αρχικά σαν μια ιδέα τεσσάρων παραγωγών γάλακτος και σήμερα έχει φτάσει να έχει οργανώσει περισσότερες από 50 φάρμες γαλακτοπαραγωγής σε Θεσσαλία και Μακεδονία, να συνεργάζεται με περίπου 100 συνεταιριστές παραγωγούς και να παράγει περίπου το 10% της πανελλαδικής παραγωγής!
Μιλάμε φυσικά για τον συνεταιρισμό Θες Γάλα. O κ. Ανδρέας Χαρδαλούπας, υπεύθυνος επικοινωνίας στον Συνεταιρισμό, μίλησε στην Αέλια για το πώς μια ομάδα ανθρώπων κατάφερε να αναβιώσει ουσιαστικά την χαμένη έννοια του Συνεταιρισμού στην Ελλάδα, αλλάζοντας τα δεδομένα που ίσχυαν μέχρι τότε, όχι μόνο στον κλάδο της γαλακτοβιομηχανίας, αλλά και σε ολόκληρο τον πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή τομέα της οικονομίας.
Ευχαριστούμε καταρχάς που ήρθατε και να ξεκινήσουμε λέγοντας ότι συνήθως όταν μιλάμε για συνεταιρισμό στην Ελλάδα μας έρχονται λέξεις στο μυαλό όπως χρεοκοπία, διαφθορά, παρακμή… Εσείς όμως σαν συνεταιρισμός φαίνεται να εκπροσωπείτε τις ακριβώς αντίθετες έννοιες, για αυτό θα θέλαμε αρχικά να μας πείτε πως καταφέρατε να ενώσετε τις δυνάμεις των Θεσσαλών παραγωγών για να δημιουργήσετε τον συνεταιρισμό του Θες Γάλα;
Ο συνεταιρισμός Θες Γάλα ξεκίνησε όταν οι ίδιοι οι παραγωγοί (τέσσερα άτομα στην αρχή) είχαν μια αρχική ιδέα, λόγου των προβλημάτων που αντιμετώπιζαν ο καθένας ξεχωριστά στον κλάδο της αγελαδοτροφίας και κατάφεραν να δουν λίγο πιο μπροστά στο μέλλον. Ότι δηλαδή, από το να αντιμετωπίζουν ο καθένας τα προβλήματα του μεμονωμένα και ξεχωριστά, ενώθηκαν μεταξύ τους για να τα αντιμετωπίσουν σε μια κοινή συλλογική προσπάθεια.
Έτσι ξεκίνησε η αρχική ιδέα από 4-5 παραγωγούς οι οποίοι στην πορεία έγιναν 15 μετά 30 και τώρα πλέον 100 περίπου από την Θεσσαλία και την Μακεδονία. Είναι και οι 2 περιοχές που κατέχουν το μεγαλύτερο ποσοστό παραγωγής αγελαδινού γάλακτος στην χώρα μας (80-90% παράγεται από την Λαμία, Βόλο και προς τα πάνω).
Τώρα όσον αφορά αυτό που αναφέρατε για την άποψη που έχουν πολλοί για τους συνεταιρισμούς στην Ελλάδα είναι αληθές και όχι άδικα δυστυχώς. Τις προηγούμενες δεκαετίες ενώ είχαμε το παράδειγμα του συνεταιρισμού στα Αμπελάκια όπου ουσιαστικά ήταν η πρώτη ένωση ανθρώπων που ήταν στην σωστή κατεύθυνση, στην πορεία όλο αυτό κάπου χάθηκε. Οι βασικές έννοιες και αρχές του τι σημαίνει συνεταιρισμός και του συνεταιρίζεσθαι χάθηκαν γιατί πολλοί θεώρησαν τους συνεταιρισμούς ως μέσα, είτε για προσωπική προβολή, είτε για να κάνουν κομματικές διευκολύνσεις, είτε για να κάνουν αθώες προσλήψεις.
Από την άλλη υπήρξε και η νοοτροπία ότι εμείς που είμαστε οι συνεταιριστές ξέρουμε και τα πάντα όπως προγραμματισμό, μάρκετινγκ, οικονομικά κ.τ.λ. οπότε δεν δίνονταν βάση και στην σωστή στελέχωση τους. Όλα αυτά δημιούργησαν ένα πλαίσιο που πολλοί συνεταιρισμοί χρεοκόπησαν και στον κόσμο πέρασε αυτή η κακή αντίληψη για τους συνεταιρισμούς.
Για εμάς λοιπόν, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίσαμε σαν εταιρία Θες Γάλα, ήταν να πείσουμε τους υπόλοιπους να στηρίξουν αυτήν την προσπάθεια και να αποδείξουμε στους συνεργάτες μας αλλά και γενικά στην αγορά, ότι είμαστε κάτι διαφορετικό από όλο αυτό που περιγράψαμε μέχρι τώρα.
Αυτές τις προκλήσεις και τις δυσκολίες που αναφέρατε από το εξωτερικό περιβάλλον, πως τις αντιμετωπίσατε στο ακέραιο και πώς πείσατε ότι εμείς είμαστε μια υγιείς επιχείρηση παρόλο που είμαστε συνεταιρισμός;
Ξέρετε, κάτι που λέμε και πολύ συχνά μεταξύ μας είναι ότι κάναμε τα αυτονόητα… Δηλαδή αυτά που θεωρούνται αυτονόητα στον υπόλοιπο κόσμο εδώ και πολλές δεκαετίες και δεν γίνονταν στην Ελλάδα όλα αυτά τα χρόνια, εμείς τα κάναμε…
Ποια είναι τα αυτονόητα; Δημοσιεύσαμε ισολογισμό. Όσο περίεργο και αν ακούγετε είμαστε ένας από τους 4 ή 5 συνεταιρισμούς στην Ελλάδα που δημοσιεύουν ισολογισμό! Έχουμε ορκωτούς λογιστές, έχουμε διαφάνεια με γενικές συνελεύσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα και όχι μόνο από αυτό που ορίζει ο νόμος για μια φορά το χρόνο. Όλα τα μέλη του συνεταιρισμού ενημερώνονται και λαμβάνουν μέρος στις αποφάσεις. Δεν γίνονται προσλήψεις αθρόες, αλλά μόνο στοχευμένα. Δεν υπάρχει επιρροή από κομματικά γραφεία.
Όλα αυτά έδειξαν στις εταιρίες της αγοράς στις οποίες απευθυνόμαστε πλέον, ότι είμαστε σοβαροί στις πληρωμές μας, έχουμε μια σωστή και ορθή διαχείριση και μιλάμε με ανθρώπους που μπορούν να καταλάβουν ο ένας τον άλλον.
Θα ήθελα αν γίνεται να μείνουμε λίγο ακόμα στην αρχή του όλου εγχειρήματος και να σας ρωτήσω ποια ήταν η μεγαλύτερη ανάγκη που σας έσπρωξε στην δημιουργία του συνεταιρισμού;
Μέχρι τότε αυτό που συνέβαινε στο τομέα της αγροτικής ανάπτυξης και ειδικότερα στον κλάδο της αγελαδοτροφίας ήταν ότι ο κάθε παραγωγός ήταν αδύναμος να αντιμετωπίσει όχι μόνο τις καθημερινές προκλήσεις αλλά και όλους αυτούς τους “παίχτες” της αγοράς γάλακτος που δραστηριοποιούνταν χρόνια τώρα.
Μέχρι και πριν από το Θες Γάλα δεν υπήρχαν συμβόλαια για την διάθεση του γάλακτος. Όσο και να φαίνεται απίστευτο η συμφωνία που είχε ένας παραγωγός με μια Χ γαλακτοβιομηχανία ήταν προφορική. Αυτά όπως καταλαβαίνετε τις περισσότερες φορές δεν τηρούνταν, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί όχι μόνο να μην ξέρουν πόσο και πότε θα πληρωθούνε, αλλά να έχουν συμφωνήσει μια τιμή και να τους έρχεται ένα τιμολόγιο πολύ παρακάτω.
Ένα δεύτερο κομμάτι είναι ότι όταν είσαι μόνος σου σε μια αγορά, όπως είναι οι ζωοτροφές, εκεί οι τιμές οι οποίες θα πάρεις για να αγοράσεις το προϊόν είναι πολύ πιο χαμηλές από ότι αν κάνεις μαζικές παραγωγές.
Και ένας τρίτος λόγος είναι ότι όλοι αυτοί οι νέοι άνθρωποι, που μπορεί να βρήκαν μια φάρμα από τον πατέρα τους και να μπήκαν στην διαδικασία να εξελίξουν αυτήν την επιχείρηση, είδαν ότι το να κατεβαίνουν στα μπλόκα και να χύνουν το γάλα στις εθνικές οδούς ζητώντας από το κράτος να λύσει όλα τους τα προβλήματα με κάποιο μαγικό ραβδί, οδηγούσε σε πλήρη αδιέξοδο.
Αυτή ήταν και όλη η ατμόσφαιρα περίπου από το 2008 μέχρι το 2010 που γινόντουσαν αυτές οι ζυμώσεις όσον αφορά την ίδρυση του Θες Γάλα.
Παρόλαυτα εσείς έχετε καταφέρει και έχετε δημιουργήσει και αναπτύξει ένα πλαίσιο εμπιστοσύνης μεταξύ των παραγωγών σας. Πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν να διαχειριστείτε στην αρχή λίγα όπως είπατε και τώρα 100+ παραγωγούς και να βάλετε ένα κοινό στρατηγικό στόχο πάνω από τις φάρμες τους;
Δεν ήταν καθόλου εύκολο, δεν είναι αυτή την στιγμή που μιλάμε και δεν θα είναι και στο μέλλον. Κάτι το οποίο έχει πει πολλές φορές και ο πρόεδρος του Θες Γάλα είναι ότι παρόλο που οι καταναλωτές και το ευρύ κοινό μας γνώρισε με τους αυτόματους πωλητές γάλακτος, για εμάς η μεγαλύτερη καινοτομία είναι η ίδρυση και η συνέχιση της λειτουργίας του συνεταιρισμού σε αυτά τα υγιή πρότυπα.
Είναι πραγματικά πάρα πολύ δύσκολο 100 άνθρωποι-επιχειρήσεις να μπορούν να βρουν κοινούς στόχους και αυτό είναι για εμάς μια καθημερινή πρόκληση. Και οι 55 φάρμες που εκπροσωπούν οι 100 παραγωγοί μας έχουν καταλάβει ότι μέσα από τον συνεταιρισμό μπορούν να ατενίσουν το μέλλον με λίγη μεγαλύτερη αισιοδοξία από ότι ο καθένας μόνος του ξεχωριστά.
Διαβάστε το δεύτερο μέρος της συνέντευξης εδώ
