«Φιλία, είναι μια ψυχή που κατοικεί σε δύο σώματα» συνήθιζε να λέει ο Αριστοτέλης. Ο μεγάλος Έλληνας φιλόσοφος χρησιμοποίησε μια αρκετά εντυπωσιακή δήλωση προκειμένου να ορίσει τη φιλία και τη σημασία του φαινομένου της. Η ερμηνεία της πρότασης είναι απλή. Όταν δυο άνθρωποι είναι πραγματικοί φίλοι, αποτελούν πλέον μια ψυχή, μία ύπαρξη, αποκτούν κοινή υπόσταση κι ας παραμένουν δύο ξεχωριστοί άνθρωποι. Οι ζωές τους είναι δυο ξεχωριστές ζωές κι όμως η μία είναι κομμάτι της άλλης και αλληλοσυμπληρώνονται. Από αρχαιοτάτων χρόνων, λοιπόν, είχε γίνει αντιληπτή η μοναδικότητα της φιλίας και το πόσο σημαντική είναι για τον άνθρωπο. Η φιλία είναι έντονο και απαραίτητο συναίσθημα για τον άνθρωπο, καθώς μπορούμε να υποστηρίξουμε, πως είναι κι αυτή με τη σειρά της ένα είδος αγάπης. Μοναδικό, ανεπανάληπτο και γλυκόπικρο όπως όλα στον πολυσύνθετο κόσμο μας.
Είμαι σίγουρη πως όλοι έχουμε ακούσει την έκφραση «οι φίλοι είναι τα αδέρφια που επιλέγουμε». Κι όντως, οι σωστοί φίλοι είναι κι εκείνοι δικοί μας άνθρωποι και σημαντικοί όσο και η οικογένεια μας. Στην ουσία είναι κι εκείνοι μέλη της. Έχουν περάσει μαζί μας δύσκολες καταστάσεις, εμπόδια, χαρές, λύπες, στιγμές που μας σημάδεψαν. Η πίστη, η αγάπη και η αφοσίωση τους έχει δοκιμαστεί κι έχει αποδειχθεί ανθεκτική στη φθορά, στις αποστάσεις, στους καυγάδες, στις παρανοήσεις και στην καθημερινότητα. Επάξια λοιπόν έχουν κερδίσει τη θέση τους στη καρδιά μας και στην αγκαλιά μας. Ο φίλος είναι εκείνος ο άνθρωπος που, ακόμα κι αν δε μπορεί να είναι δίπλα μας σε καθημερινή βάση, θα καταφέρει να κάνει αισθητή τη παρουσία του, θα μας κρατά στη σκέψη του και θα επιθυμεί το καλό και την ευημερία μας όσο και τη δική του.
Διαφωνώ με όσους πιστεύουν πως η απόσταση καταστρέφει τη φιλία. Η απόσταση είναι απλώς ένας παράγοντας που ξεχωρίζει τις πραγματικές φιλίες από τις επιφανειακές. Αν ένας φίλος αξίζει να αποτελεί κομμάτι της ζωής μας, τότε η απόσταση δεν θα μας εμποδίσει να τον κάνουμε να νιώσει καλύτερα στις δύσκολες μέρες της ζωής του, να τον σκεφτόμαστε και να τον αγαπάμε. Πραγματικοί φίλοι, κατά την άποψη μου, είναι εκείνοι που μέσα σε μερικές μέρες κατορθώνουν να γεφυρώσουν το χάσμα που άνοιξε η απόσταση ανάμεσα τους, να μοιραστούν στιγμές και καταστάσεις που έζησαν ο ένας μακριά από τον άλλον και να νιώσουν ξανά ενωμένοι και ολοκληρωμένοι.
Πόσο συχνά δε παρασυρόμαστε άραγε οι άνθρωποι σε ψεύτικες φιλίες που στο τέλος μας πληγώνουν και μας απογοητεύουν; Η ανάγκη μας για την ύπαρξη των φίλων στη ζωή μας συχνά μας κάνει να παραβλέπουμε καταστάσεις και συμπεριφορές, συμφέροντα και προαισθήματα. Στο τέλος, όμως, η αλήθεια πάντα έχει τον τρόπο της να αναδύεται, να ξεκαθαρίζει σχέσεις και φιλίες, να κάνει αισθητή τη παρουσία της. Τότε ξυπνάμε από τον ηθελημένο μας λήθαργο και σταματάμε να νιώθουμε ικανοποιημένοι από τις ανούσιες συναναστροφές μας. Μπορούμε για μεγάλο διάστημα να εθελοτυφλούμε και να περιοριζόμαστε σε υποκατάστατα της φιλίας, αυτό όμως δεν σημαίνει πως στην πραγματικότητα δεν αντιλαμβανόμαστε πώς έχουν τα πράγματα. Απλώς, ο εαυτός μας, μας προφυλάσσει από την απομόνωση και επιλέγει να μας κάνει να ξεχνάμε αυτό που μας λείπει, με την παρέα ανθρώπων που βρίσκονται στο κοντινό μας περιβάλλον την εκάστοτε φορά.
Όλοι, πιστεύω, πως κατά βάθος γνωρίζουμε πως πραγματικοί φίλοι είναι συνήθως οι παιδικοί φίλοι. Εκείνοι που μεγάλωσαν μαζί μας κι έχουμε πάντα να μοιραστούμε μαζί τους κοινές ιστορίες και περιπέτειες. Μαζί περάσαμε από στάδια δύσκολα, μεταβήκαμε από την παιδική στην εφηβική ηλικία και λύσαμε προβλήματα σημαντικά, μα και ασήμαντα που εκείνη τη στιγμή μας φαίνονταν πραγματικές συμφορές. Φιλίες αγνές χωρίς συμφέρον και τυπικότητα. Χάνοντας κάποιον παιδικό φίλο χάνουμε κι ένα κομμάτι του εαυτού μας. Ένα κομμάτι μας διαμορφωμένο από την συναναστροφή μαζί του, από τα συναισθήματα που μοιραστήκαμε και τις στιγμές που περάσαμε. Γι αυτό, όπως για κάθε τι πολύτιμο και ξεχωριστό στη ζωή μας, πρέπει να εκτιμάμε και να αντιλαμβανόμαστε την αξία των φίλων μας, τη προσφορά τους και την αγάπη τους προς εμάς.
Τι συμβαίνει όμως με τις φιλίες που έχουν απώτερο σκοπό το συμφέρον; Οποιοδήποτε συμφέρον μας οδηγεί στη δημιουργία και στη διατήρηση μιας φιλίας, είναι αυτό που στο τέλος την καταστρέφει. Ο φίλος δεν είναι προϊόν, δεν είναι υποκατάστατο, δεν είναι υλικό αγαθό να τον εξαγοράσουμε. Φιλία που δεν προσφέρεται απλόχερα και χωρίς ανταλλάγματα δεν είναι φιλία. Περισσότερο ”λυκοφιλία” θα έπρεπε να χαρακτηριστεί. Ίσως να μας κάνει να αισθανθούμε καλύτερα για κάποιο διάστημα, να μας δώσει την ψευδαίσθηση της πληρότητας, αλλά σίγουρα δεν μπορεί να μας ξεγελά και να μας ολοκληρώνει για πάντα. Γνωρίζουμε σχεδόν εξαρχής πως εκείνοι είναι φίλοι με ημερομηνία λήξης.
Συνεπώς, όλα τα παραπάνω οδηγούν σε ένα ασφαλές συμπέρασμα. Η φιλία είναι κομμάτι της ανθρώπινης φύσης με ιδιαίτερη σημασία και βαρύτητα. Τη χρειαζόμαστε, την αποζητάμε και την επιδιώκουμε. Έχετε κάποιον φίλο που η σκέψη του σας γεμίζει ζεστασιά; Υπάρχει κάποιος άνθρωπος που ενδιαφέρεται για εσάς όσο εσείς για εκείνον; Υπάρχει κάποιο πρόσωπο που, ενώ βρίσκεται χιλιόμετρα μακριά σας, δε σταματάτε στιγμή να το αγαπάτε, να το σκέφτεστε και να το αποζητάτε; Αν ναι, τότε κρατήστε το στη ζωή σας. Αντιληφθείτε την αξία του. Επιζητήστε την επικοινωνία μαζί του. Μη θεωρείτε ποτέ έναν φίλο δεδομένο. Κάθε τι όμορφο θέλει προσπάθεια κι από τις δύο πλευρές για να διατηρηθεί. Χρειάζεται υποχωρήσεις, κατανόηση, τρυφερότητα και αγάπη. Η φιλία είναι τόσο όμορφη και μοναδική που το αξίζει. Δώστε της τη θέση που της αρμόζει!